Friday, 22 November 2013

ဇာပိုင္တည္ေဆာက္လားကတ္ဖို ့လဲ

ArakanesePoliticalUnity
ရခိုင္ရို ့အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးညီညြတ္မွဳကို ဇာပိုင္တည္ေဆာက္လားကတ္ဖို ့လဲ

သမိုင္းစာမ်က္ႏွာတိကိုလွန္ၾကည့္လိုက္ေက ရခိုင္ရို ့ေရ မြီးရာပါဂုဏ္သိကၡာတိနန္ ့ ကိုယ့္ကံၾကမၼာကို ကိုယ္ရို ့ဖန္  တီးႏိုင္ျပီးေက ကိုယ့္အနာဂတ္ကို ကိုယ္ရို ့ပိုင္ဆိုင္ခေရ လြတ္လပ္ေတ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးဘ၀နန္ ့ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီ ပနာ ေဒကမၻာျမီထက္မွာ ရပ္တည္လာခကတ္စြာကို တြိရေရ။

၁၇၈၄ ခုႏွစ္မွာ ဗမာပေဒသရာဇ္ဘုရင္ဘိုးေတာ္ ေမာင္၀ိုင္းက ရခိုင္ျပည္ကို မတရားက်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္သိမ္းပိုက္ပနာ ရခိုင္လူမ်ိဳးကို လူမ်ိဳးတုံးလားေအာင္ အစုလိုက္ အျပဳံလိုက္သတ္ျဖတ္ျပီးေက ရခိုင္ရို ့စာပီအမြီအႏွစ္တိကို ဖ်က္ဆီးလိုက္လို ့ရခိုင္လူမ်ိဳးေရ ဘက္ ေပါင္းစုံက နိမ့္က်ပ်က္စီးလားရျပီးေက စိတ္ပိုင္းရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာသိမ္ငယ္ပနာ ကမၻာ့လူ ့ေဘာင္မွာ ၀င္တိုးလို ့ မရ ေရ အဆင့္ကိုေရာက္လားခရစြာေရ ေအဂုေခတ္အခ်ိန္ကာလထိပင္ ျဖစ္ေတ။ ရခိုင္လူမ်ိဳးတိ ဆင္းရဲမြဲျပာက် နာလန္ထူျပန္မထႏိုင္ေအာင္ ပုံစံအမ်ိဳးမ်ိဳးနန္ ့ အုပ္ခ်ဴပ္ေတအစြန္းေရာက္ဗမာအမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီ အဆက္ဆက္ က ဂုတ္သြီးစုပ္ႏွိပ္စက္ ထားေရအတြက္ ရခိုင္ရို ့လက္ဟိအေျခအေနေရ ဆင္းရဲျခင္းငရဲအိုးထဲကိုက်ပနာ ကမၻာ့ ျမီျပင္ထက္မွာ မ်ိဳးတုန္းေပ်ာက္ကြယ္လားဖို ့ အဆင့္ကိုေတာင္ ေရာက္ပါလတ္ရေရ။
ကမၻာ့ေဘာကေဗဒပညာသွ်င္အမ်ားစုက ဆင္းရဲမြဲျပာက်ျခင္းကို လူတိကဖန္တီးလုပ္ထားစြာ ျဖစ္ေတ (Poverty is man-made.) လို ့ တညီတညြတ္လက္ခံထားကတ္ေတ။ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာသွ်င္အမ်ားစုကေလ့ လူမ်ိဳးတစ္ မ်ိဳးကို လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးက ကိုလိုနီကြ်န္ျပဳအုပ္ခ်ဴပ္ထားျခင္းေရ အအုပ္ခ်ဴပ္ခံလူမ်ိဳးအတြက္ ႏိုင္ငံေရး၊ စီးပြါးေရး၊ လူမွဳေရးဆိုင္ရာကပ္ဆိုးၾကီးဆိုက္ေရာက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေတလို ့ ေျပာကတ္ျပီးေက အအုပ္ခ်ဴပ္ခံဘ၀က လြတ္ ေျမာက္ခါမွရာ တိုးတက္ခြင့္ လြတ္လပ္ခြင့္တိ အားလုံးကိုရလာဖို ့လို ့ ေထာက္ျပကတ္ေတ။
ျပင္သစ္စာရြီးဆရာ ႏိုင္ငံေရးအေတြးအေခၚပညာသွ်င္ ရူးဆိုးက ၁၇၆၂ ခုႏွစ္မွာ ရြီးခေရ သူ ့စာအုပ္ လူမွဳစာခ်ဴပ္ (The Social Contract) မွာ ႏိုင္ငံျခားသား ဘုရင္ တစ္သီးပုဂၢလႅ ဇာသူပင္ျဖစ္ျဖစ္ အုပ္ခ်ဴပ္ေတအစိုးရကို စစ္မေၾကျငာဘဲ တိုင္းသူျပည္သားတိကို ဒျမတိုက္၊သတ္၊ဖမ္းခ်ဴပ္စြာတိလုပ္ျခင္းေရ ရန္သူကမဟုတ္ဗ်ာယ္ ေတာပုန္းဒျမရာလို ့ ေထာက္ျပရြီးခေရ။ (The foreigner, whether king, individual, or people, who robs, kills or detains the subjects, without declaring war on the prince, is not an enemy, but a brigand.)   ဆယ့္ရွစ္ရာစုမွာ တိုင္းျပည္ႏိုင္ငံနန္ ့လူမ်ိဳးတိ လိုက္နာ က်င့္သုံးဖို ့ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒတိ ထြန္းကား နိန္ေကေလ့ ေဒက်င့္၀တ္ဥပေဒတိကို ခ်ိဳးေဖာက္ျပီးေက ဗမာပေဒသရာဇ္တိက ရခိုင္ျပည္ကို စစ္မေၾကျငာဘဲ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ သိမ္းပိုက္ပနာ အျပစ္မဟိေရ ရခိုင္လူထုကို အစုလိုက္အျပဳံလိုက္ သိန္းခ်ီပနာ သတ္ျဖတ္ ချခင္းေရ လူစိတ္ေပ်ာက္ေတ ေတာပုန္းဒျမအက်င့္ကို က်င့္လိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေတ။ ရာစုေခတ္ကာလတိ ေျပာင္း ပါလတ္ေကေလ့ ဗမာအုပ္ခ်ဴပ္ေတလူတန္းစားတိ၏အစြန္းေရာက္စရိုက္ဆိုးက ေျပာင္းလို ့မလားဘဲ ေတာပုန္း ဒျမ၀ါဒေပၚလဆီတိနန္ ့ရာ ရခိုင္ျပည္နန္ ့ရခိုင္လူထုကို ေအနိန္ ့ ထက္ထိ ဂုတ္သြီးစုပ္ႏွိပ္စက္အုပ္ခ်ဴပ္ထားစြာကို တြိရေရ။
တဖက္မွာ ဒီမိုကေရစီအရီျခဳံထားေရ ဗမာတိက စစ္အာဏာသွ်င္စနစ္ေၾကာင့္ ရခိုင္ျပည္နန္ ့ရခိုင္လူမ်ိဳး ေဒပိုင္ အျဖစ္ဆိုးတိနန္ ့ၾကဳံတြိနိန္ကတ္ရပနာ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံလုံးေလ့ဆင္းရဲနိန္ရပါေရလို ့ ဆင္ျခီဆင္လက္တိပီးပနာ ဒီမိုကေရစီရာေျပာင္းလားေက ရခိုင္သားရို ့ေလ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရးတိရလာဖို ့လို ့ ၀ါဒျဖန္ ့ခ်ီစည္း ရုံး လာနိန္စြာေရ ဆယ္စုႏွစ္ (၂) စု ကာလကို ေက်ာ္ပါလတ္ေတ။ အမွန္က ဗမာေပၚလစီမဟာဗ်ဴဟာနန္ ့ ဗမာ မဟုတ္ေတလူမ်ိဳးတိ၏ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေတာ္လွန္ေရးတိ ေဂါင္းမေထာင္လာႏိုင္ေအာင္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ကို အသုံးခ်ပနာ ပုံစံတက်လိမ္နိန္ျခင္းရာ ျဖစ္ေတ။  
        ႏိုင္ငံေရးစနစ္နန္ ့ လူမ်ိဳးစရိုက္ ယိုင္ေက်းမွဳကို တျခားစီမျမင္သင့္လို ့ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရးစာပီတိက ေထာက္ျပ ေျပာဆိုပါေရ။ ေဒစကားနန္ ့ တိုင္းတာပနာ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ရဖို ့ဆိုေက ေဒနိန္ ့ကာလ တစ္ကမၻာလုံးက ရြံနိန္ကတ္ ေတ ဗမာအစြန္းေရာက္စစ္စနစ္ေရ အာကာထက္က သူ ့ဖာသာသူ လူးက်လာျခင္းမဟုတ္ပဲ ဗမာလူမ်ိဳးက ဖန္တီးလိုက္ျခင္းရာ ျဖစ္ပါေရ။ ဗမာတိ၏လူမ်ိဳးေရးအစြန္းေရာက္၀ါဒ၊ လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမွဳ၊ အျမင္က်ိဳင္းေျမာင္းမွဳ၊ ေခတ္ေနာက္ျပန္ဆြဲမွဳတိေၾကာင့္ ဗမာစစ္စနစ္ေပၚထြန္းလာျပီးေက ဗမာတိက တိုက္ရိုက္တမ်ိဳး သြယ္၀ိုက္လို ့ တဖုံ ကန္ေထာက္ခံပီးထားကတ္လို ့ ေအနိန္ ့ေအကာလအထိ ေဒဗမာစစ္စနစ္က သက္ဆိုးရွည္နိန္ျခင္းပင္ ျဖစ္ ေတ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒီမိုကေရစီေျပာင္းေက အားလုံးေကာင္း လားပါဖို ့၊ စစ္မွန္ေရျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ႏိုင္ ေက ရခိုင္သားတိေလ့ ကိုယ့္ကံၾကမၼာကို ကိုယ္ဖန္တီး ႏိုင္ပနာ ႏိုင္ငံေရးစီးပြါးေရးအခြင့္အေရးတိရလာပါဖို ့ လို ့ ရရိုးေခ်ထင္ျမင္ယူဆနိန္ကတ္ျခင္းေရ အားနည္းခ်က္ျဖစ္လာပနာ ဗမာတိ၏နည္းမ်ိဳးစုံနန္ ့ လိမ္ျခင္းကို ခံလာ ကတ္ရေရ။ ဗမာသမိုင္း နန္ ့ ဗမာလူမ်ိဳးစရိုက္ကို ေလ့လာၾကည့္လိုက္ေက တန္းတူေရး၊ တရားမွ်တျခင္း နန္ ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားပနာ ႏိုင္ငံေရးအာဏာကို မတူကြဲျပားေရ လူမ်ိဳးတိၾကားမွာ မွ်၀ီ က်င့္သုံးလားဖို ့ဆိုေရ သေဘာထားဆႏၵေခ်တိ တခုပိုင္ေလ့မဟိစြာကို တြိနိန္ရပါေရ။
        ရက္ျပတ္ထာ၀ရမွန္နိန္ဖို ့စြာတခုက ရခိုင္လူမ်ိဳးေရ ဗမာတိအုပ္ခ်ဴပ္မွဳေအာက္မွာ (ဇာႏိုင္ငံေရးစနစ္ကိုပင္ က်င့္သုံးသုံး) ဟိနိန္ေရ ကာလပတ္လုံး တစ္ခါေခ်ေလ့ လူ ့ဂုဏ္သိကၡာ လူ ့အခြင့္အေရးျပည့္၀ပနာ လူေရာင္ ေတာက္လာဖို ့မဟုတ္ပါ။ ဗမာက ရခိုင္သားကို တိုးတက္ဖြံ ့ျဖိဳးခြင့္ပီးဖို ့မဟုတ္ပါ။
               ရခိုင္ရို ့အတြက္ ဗမာေအာက္မွာ ဘ၀မဟိ အနာဂတ္မဟိ ဆိုစြာကို သိလို ့ ရခိုင္အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရး ေဂါင္းေဆာင္တိ အဆက္ဆက္ေရ ဗမာကိုလိုနီကြ်န္ဘ၀က ရခိုင္ျပည္နန္ ့ရခိုင္လူမ်ိဳးလြတ္ေျမာက္ဖို ့ တိုက္ပြဲ၀င္ လာကတ္ေတ။ သီးျခားလြတ္လပ္ အခ်ဴပ္အျခာအာဏာပိုင္ ဒီမိုကေရစီထြန္းကားေရ ရခိုင္လူထုတိုင္းျပည္သစ္ ျပန္ပနာ ထူေထာင္ႏိုင္ဖို ့ ရခိုင္အမ်ိဳးသားေတာ္လွန္ေရးကို မ်ိဳးဆက္နန္ ့ခ်ီပနာ ဆင္ႏြဲလာကတ္ေတ။
     ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရးသမိုင္းျဖစ္စိုဥ္တိအရ ကိုလိုနီကြ်န္ဘ၀က လြတ္ေျမာက္ဖို ့ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးလွဳပ္ရွားမွဳ (၀ါ) လူထုေတာ္လွန္ေရးရာ ဟိေရ ဆိုစြာကို ရခိုင္ေဂါင္းေဆာင္တိအဆက္ဆက္ သေဘာေပါက္နားလည္ခကတ္လို ့ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးလွဳပ္ရွားမွဳကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို ့ မဟိမျဖစ္လိုအပ္ေတ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရး ညီညြတ္မွဳ ကို ေတာင္းဆိုပါလတ္ကတ္ေတ။
 ရခိုင္ရို ့အမ်ိဳးသားညီညြတ္ေရးကို လက္တြိက်က် ဇာပိုင္တည္ေဆာက္လားကတ္ဖို ့လဲ ဆိုေရ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ငန္း စိုဥ္နန္ ့ပတ္သက္လို ့ ဇာခ်င့္တိလိုအပ္ေလ ဆိုစြာကို ေလ့လာၾကည့္လိုက္ေက အေရးၾကီးေရ အခ်က္ (၃) ခ်က္ကို တြိလာရပါေရ။
၁။ ရခိုင္ရို ့ဘာသာစကားစာပီ
ရခိုင္ရို ့ဘာသာစကားစာပီကို အားသစ္ေလာင္းပနာ တိုးတက္ဖြံ ့ျဖိဳးေအာင္ လုပ္ေဆာင္ျခင္းေရ ရခိုင္အမ်ိဳးသား ညီညြတ္ေရးကို လက္တြိက်က်တည္ေဆာက္ျခင္းအတြက္ အလိုအပ္ဆုံးအခ်က္တခုကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါေရ။ ၁၉ ရာစု ျပင္သစ္အေတြးအေခၚပညာသွ်င္ တုတ္ေဗးလ္ (Alexis de Tocqueville)  က ဘာသာစကား၏ခ်ိဳင္ေႏွာင္ထားမွဳက လူတိကို အခိုင္ခန္ ့ဆုံးနန္ ့အရွည္ၾကာဆုံး ညီညြတ္စီႏိုင္ေရ လို ့ေျပာခေရ။ ("The tie of language is perhaps the strongest and the most durable that can unite mankind.") ဘာသာစကားေရ လူတိညီညြတ္မွဳအတြက္ အသက္သြီးေၾကာျဖစ္ေတပိုင္ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး၏ဂုဏ္သိကၡာေလ့ ျဖစ္ ေတ။ ဘာသာစကားက လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီ၏ ဆင္ျခင္တုံတရားဖြံ ့ျဖိဳးမွဳကို အေထာက္အကူျပဳပီးေရ ပိုင္ လူ ့အဖြဲ ့အစည္း၏တန္ဖိုးနန္ ့ယိုင္ေက်းမွဳဆိုင္ရာစံ ေလ့ျဖစ္ေတ။ ဘာသာစကားကို အျခီမခံထားဘဲ လူမ်ိဳး တစ္မ်ိဳး အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးညီညြတ္မွဳတည္ေဆာက္လားဖို ့ မျဖစ္ႏိုင္ေရပိုင္ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး၏အဆင့္ အတန္းကို ဘာသာစကားစာပီထြန္းကားျခင္းနန္ ့ရာတိုင္းတာကတ္ေတ။အတိုခ်ဴပ္ပနာေျပာရဖို ့ဆိုေက အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရး ညီညြတ္မွဳကို လက္တြိက်က် တည္ေဆာက္ဖို ့ ဘာသာစကားက မဟိမျဖစ္ လိုအပ္ပါေရ။ 
      ရခိုင္သားက ကိုယ့္အမင္ရခိုင္စာကို လစ္လ်ဴရွုျခင္းေရ ရခိုင္အမ်ိဳးသားညီညြတ္ေရးကိုတည္ေဆာက္လားဖို ့ ျငင္းပယ္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေတ။ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးတာရွည္တည္တံ့ဖို ့ ဘာသာစကားစာပီက အဓိကက်ေရပိုင္ လူမ်ိဳး တမ်ိဳး တိုးတက္ဖို ့ ဘာသာစကားစာပီက လမ္းညႊန္ျပပီးေရ။ စာပီျမင့္ေက လူမ်ိဳးတင့္ေရ ဆိုစကားပိုင္ လူမ်ိဳး တမ်ိဳး ၏ယိုင္ေက်းမွဳအဆင့္အတန္းကို စာပီထြန္းကားျခင္းနန္ ့ရာ တိုင္းတာၾကည့္ကတ္ေတ။
 ဘာသာစကားစာက လူမ်ိဳးတမ်ိဳး၏အမ်ိဳးသားညီညြတ္ေရးကို ဖန္တီးပီးႏိုင္ေရပိုင္ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရး ႏိုးၾကားမွဳ နန္ ့ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးကိုပါ မ်ိဳးစိခ်ပီးႏိုင္ေရ။ ဘဂၤလီစာလွဳပ္ယွားမွဳက ဘဂၤလီလူမ်ိဳးကို လြတ္ ေျမာက္စီျပီးေက ဘဂၤလားေဒရွ္ ့ႏိုင္ငံေပၚထြန္းပါလတ္ေတ။ ဗမာစာလွဳပ္ယွားမွဳကေလ့ ဗမာအမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရး ႏိုးၾကားမွဳကို ဦးတည္လားပနာ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီကြ်န္ဘ၀က လြတ္ေျမာက္လာျပီးေက ေအနိန္ ့ထက္ထိ ႏိုင္ငံ ေရးအာဏာကိုခ်ဴပ္ကိုင္ထားႏိုင္ပနာ ဗမာမဟုတ္ေတ လူမ်ိဳးတိကိုဗမာပေဒသရာဇ္ကိုလိုနီစစ္စနစ္နန္ ့  ဂုတ္သြီး စုပ္အုပ္ခ်ဴပ္နိန္စြာကို တြိျမင္ႏိုင္ေရ။
  နိဂုံးခ်ဴပ္ေျပာရဖို ့ဆိုေက ရခိုင္အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးညီညြတ္မွဳကို လိုလားေရရခိုင္သားရခိုင္သမတိုင္း ရခိုင္စာကို ဖြံ ့ ျဖိဳးတိုးတက္ရွင္သန္လာေအာင္ လုပ္လားသင့္ပါေရ။
၂။ လူထုက ႏိုင္ငံေရးမွာ ၀င္ပါျခင္း
               ႏိုင္ငံေရးေတာ္လွန္ေရးလွဳပ္ယွားမွဳမွာ လူထုပါ၀င္မွဳမ်ားလီလီ ေတာ္လွန္ေရးႏိုင္ငံေရး ေအာင္ျမင္ဖို ့ ပါးလီလီလို ့ ေျပာရပါဖို ့။ လူထု၏ႏိုင္ငံေရးႏိုးၾကားမွဳေရ အမ်ိဳးသားေတာ္လွန္ေရးအတြက္ အျခီခံရင္းျမစ္ေတပိုင္ အမ်ိဳးသား ႏိုင္ငံေရးညီညြတ္မွဳအတြက္အင္အားေလ့ ျဖစ္ပါေရ။ လူအမ်ားစုက ႏိုင္ငံေရးထဲမွာ ၀င္ပါေရ ႏိုင္ငံေရး အေဆာက္အအုံ (the participant polity) စြာ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးညီညြတ္မွဳကို ေဖာ္ေဆာင္ပီးေရပိုင္ ႏိုင္ငံေရး ပန္းတိုင္ကို အေရာက္လွမ္းလားႏိုင္ေရ အျခီခံအုတ္ျမစ္ေလ့ျဖစ္ပါေရ။
ရခိုင္လူထုက ရခိုင္ႏိုင္ငံေရးကို စိတ္၀င္စားမွဳမဟိကတ္ေက ရခိုင္ရို ့ႏိုင္ငံေရးေလာကစြာ လူႏွစ္ေယာက္တစ္ပိုင္း နန္ ့ တခုကိုေလ့ခရီးမေရာက္ပဲ နိန္ရာတကာမွာ ေအာက္က်ေနာက္က်ျဖစ္ပနာ အမ်ိဳးသားညီညြတ္ေရးကို တခု ပိုင္ေလ့တည္ေဆာက္လို ့ရလာႏိုင္ဖို ့မဟုတ္ပါ။ ရခိုင္သား ရခိုင္သမ တစ္ဦးခ်င္းတစ္ေယာက္ခ်င္းစီ၏ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြါး ကိုယ္လြတ္ရုန္းတတ္ေတစိတ္တိကို စြန္ ့လႊတ္ပနာ အမ်ိဳးသားဘုံအက်ိဳးစီးပြါးနန္ ့ကိုယ့္လူမ်ိဳး လြတ္ေျမာက္ဖို ့ ရခိုင္ႏိုင္ငံေရးထဲမွာ ၀င္ပါျပီးေက အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးကို လက္တြဲလုပ္ေဆာင္လားကတ္ျခင္းက အမ်ိဳးသားညီညြတ္ေရးကို လက္တြိက်က်အေကာင္အထည္ေဖာ္ျခင္းပင္ ျဖစ္ပါေရ။
ႏိုင္ငံေရးအပင္စိုက္ခါမွရာ ႏိုင္ငံေရးအသီးအပြင့္တိကို ဆြတ္ခူးစားလာႏိုင္ဖို ့ ျဖစ္ေတပိုင္ ႏိုင္ငံေရးႏိုးၾကားမွဳနန္ ့ ရခိုင္ တစ္ေယာက္ျဖစ္ျခင္း၏မြီးရာပါတာ၀န္၀တၱရားကို တာ၀န္ခံတာ၀န္ယူပနာ ရခိုင္လူမ်ိဳးလြတ္ေျမာက္ေရး အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးလွဳပ္ယွားမွဳထဲကို ၀င္ပါျခင္းက ရခိုင္လူထုလိုခ်င္ေရ ျမင္ခ်င္ေရ ႏိုင္ငံေရးညီညြတ္မွဳကို တည္ေဆာက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေတ။
ပုဂၢလိကကိုယ္က်ိဳးအတၱအတြက္ ကိုယ္လြတ္ရုန္းထြက္တတ္ေတစိတ္ထက္ အမ်ိဳးသားဘုံရည္မွန္းခ်က္အတြက္ အနစ္နာခံစြန္ ့လႊတ္ျခင္းနန္ ့တိုက္ပြဲ၀င္လားျခင္းက အမ်ိဳးခ်စ္ျခင္းကိုလက္တြိျပျခင္းပင္ ျဖစ္ေတ။ တရုတ္ အမ်ိဳးသားေဂါင္းေဆာင္ ေဒါက္တာဆြန္ယက္ဆင္က တသီးပုဂၢလမွာ ဇာေလာက္ေလ့ လြတ္လပ္ျခင္းမဟိ။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံမွာရာ ျပီးျပည့္စုံေရလြတ္လပ္ျခင္းဟိေရ လို ့ေျပာခေရ။ (An individual should not have too much freedom. A nation should have absolute freedom.)
  ႏိုင္ငံေရးစြာ စိတ္၀င္စားဖို ့မေကာင္း.. ႏိုင္ငံေရးလားလုပ္လို ့တခုေခ်ေလ့ျဖစ္လာဖို ့မဟုတ္… ႏိုင္ငံေရးလုပ္ေက ျပႆနာမ်ားေရ လို ့ ထင္ျမင္ယူဆပနာ မ်က္ေမွာက္ႏိုင္ငံေရးရီစီးေၾကာင္းနန္ ့ ႏိုင္ငံေရးေလာကကို ေရွာင္ လား ျခင္းေရ ကိုယ့္လူမ်ိဳးနန္ ့ကိုယ့္ရခိုင္ျပည္ ဗမာကိုလိုနီစစ္ပေဒသရာဇ္စနစ္ဆိုးၾကီးထဲမွာ နစ္ျမွပ္ပနာ ကြ်န္သက္ ရွည္ေအာင္ လုပ္လုိက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေတ။
          အႏွစ္ခ်ဴပ္ပနာ ေျပာရဖို ့ဆိုေက ကိုယ့္လူမ်ိဳးအသက္ကို ကယ္တင္ဖို ့ ကိုယ့္လူ ့အဖြဲ ့အစည္းကို ေခတ္မွီ လြတ္လပ္ တိုးတက္ဖြံ ့ျဖိဳးလာ ေအာင္လုပ္လားဖို ့ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းစိုဥ္ၾကီးထဲမွာ၀င္ပါျခင္းေရ ၾကီး က်ယ္ျမင့္ျမတ္ ေတတာ၀န္ကိုထမ္းေဆာင္ျခင္းျဖစ္ေတပိုင္ အမ်ိဳးသားညီညြတ္ေရးကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ ျခင္းေလ့ ျဖစ္ပါေရ။

၃။ လူသားရင္းျမစ္
လူသားအရင္းအျမစ္ကင္းမဲ့နိန္ျခင္းေရ ေအဂုကာလရခိုင္ရို ့ရင္ဆိုင္နိန္ကတ္ရေရ ျပႆနာအစစ္ပင္ ျဖစ္ေတ။ လူသားအရင္းအျမစ္ကို ႏိုင္ငံေရးေဘာဂေဗဒပညာသွ်င္တိက  စြမ္းရည္၊ အတတ္ပညာ၊ နည္းပညာနန္ ့ အသိ ပညာတိ ျပည့္စုံဟိနိန္ျခင္းလို ့ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုကတ္ေတ။ ရခိုင္ရို ့မွာ အဖြဲ ့အစည္းတိဖြဲ ့ကတ္ျပီးေက အဖြဲ ့ အစည္းကို အဖြဲ ့အစည္းနန္ ့တူေအာင္ စီမံခန္ ့ခြဲအလုပ္ မလုပ္ႏိုင္ျခင္းက လူသားအရင္းအျမစ္ခ်ိဳ ့တဲ့နိန္ျခင္းကို ေဖာ္ျပေရ။ ဗမာကိုလိုနီပေဒသရာဇ္စစ္စနစ္ဆိုးက စနစ္တက်ဖ်က္ဆီးထားျခင္း၏အက်ိဳးဆက္က ရခိုင္ရို ့ေရ အသိမြဲ ပညာမြဲ နည္းပညာမြဲ ေငြေၾကးမြဲေရ အနိန္အထားကို ေရာက္နိန္ကတ္ရပနာ ေအာက္က်ေနာက္က် လူညြန္ ့တုံး လူေတာမတိုးျဖစ္ပါလတ္ရေရ။ အဂုပိုင္ ရခိုင္သားရို ့အႏုေခ်ထြက္လာသမွ်ကို ဗမာဆိတ္ၾကီးက ဆြတ္ခူးစားေနျခင္းကို ခံနိန္ကတ္ရေရ ကာလမွာ ဇာပိုင္လူသားအရင္းအျမစ္တိ တိုးပြါးလာေအာင္ ရခိုင္ရို ့ တည္ေဆာက္လားကတ္ဖို ့လဲ။
  လူသားအရင္းအျမစ္တိုးမ်ားလာေအာင္တည္ေဆာက္ဖို ့ လုပ္သင့္ေရနံပါတ္တစ္အခ်က္က အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရး ယုံၾကည္ခ်က္ကို အသြီးအသားဦးေႏွာဏ္ထဲမွာ ျမွပ္၀င္စိုက္ထူလိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေတ။ အဂၤလိပ္အေတြး အေခၚ ပညာသွ်င္ ဂြ်န္စတူအက္ေမးလ္ က ယုံၾကည္မွဳနန္ ့လူတစ္ေယာက္ေရ ကိုယ္က်ိဳးအတၱ ရာဟိကတ္ေရ အေယာက္ေပါင္း တစ္သိန္း၏အင္အားနန္ ့ ညီမွ်လားတူေရ လို ့ ေျပာဖူးေရ။ ("One person with a belief is equal to the force of 100,000 who have only interests." ) ရခိုင္ျပည္နန္ ့ရခိုင္လူမ်ိဳး ဗမာကိုလိုနီစစ္ကြ်န္ဘ၀က လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ပီးဆပ္အနစ္နာခံပနာ တိုက္ပြဲ၀င္လားဖို ့ဆိုေရ ယုံၾကည္မွဳကို လက္ကိုင္ထားေရ ခံယူခ်က္အျပည့္နန္ ့သံဓိဌါန္ခ်ထားကတ္ေတ ရခိုင္မ်ိဳးဆက္သစ္ေခ်တိက ကိုယ္စြမ္းကိုယ္စ အရည္အခ်င္းတိျမွင့္တင္လားျပီးေက ရခိုင္လူ ့အဖြဲ ့အစည္းလိုအပ္နိန္ေရ လူသားအရင္းအျမစ္တိ ျဖည့္ပီးပနာ ရခိုင္အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးညီညြတ္မွဳကို  တည္ေဆာက္လားကတ္ရပါဖို ့။
ဇာနိန္ရာ ဇာေဒသ ဇာအရပ္ ဇာတိုင္းျပည္ကိုပင္ ေရာက္ေရာက္ ဗမာကိုလိုနီစစ္ပေဒသရာဇ္ကြ်န္ဘ၀မွာ နစ္နိန္ရ ေရ ရခိုင္ျပည္နန္ ့ရခိုင္လူထုကို ကယ္တင္ဖို ့ႏိုင္ငံေရးေတာ္လွန္ေရးေဂါင္းေဆာင္သစ္တိ ျဖစ္လာေအာင္ လုံ ့လ စိုက္ၾကိဳးစားအားထုတ္လားရဖို ့ ဆိုေရ ဆုံးျဖတ္ခ်က္နန္ ့ ရခိုင္လူ ့ေဘာင္က ေတာင္းဆိုနိန္ေရ လူသား ရင္းျမစ္ ကို ျဖည့္ပီးလားျခင္းေရ ၾကီးျမတ္ေတအမ်ိဳးသားတာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေတ။

နိဂုံး
   အခ်ဴပ္အျခာအာဏာပိုင္အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ ရပ္တည္ပါလတ္ေတ ႏိုင္ငံေရးအစိုင္အလာ၊ ႏိုင္ငံေရး အတြိအၾကဳံ၊ ႏိုင္ငံေရးျဖတ္သန္းမွဳတိ ဟိနိန္ခကတ္ေကေလ့ ရခိုင္ရို ့လက္ဟိအေျခအေနေရ ဘက္ေပါင္းစုံက နိမ့္က်ပ်က္စီးပနာ တခုပိုင္ေလ့ လက္ကိုင္မရေရ အေနအထားကိုေရာက္နိန္ေရ။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွဳလုပ္ရဖို ့ အေရးၾကီးဆုံးလိုအပ္ခ်က္တခုက အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးညီညြတ္မွဳကို တည္ေဆာက္ဖို ့ပင္ ျဖစ္ေတ။
ဆိုဗီယက္ယူနီယံေဟာင္း၊ ယူဂိုဆလားဗီးယားျပည္ေထာင္စုေဟာင္းရို ့ပိုင္ ျပည္ေထာင္စုအရီျခဳံပနာ ဗမာလူမ်ိဳး က တျခားလူမ်ိဳးတိကို ကြ်န္ျပဳကိုလိုနီလုပ္ထားျခင္းေရ နိဂုံးခ်ဴပ္လားဖို ့တာစူပါလတ္ေတ ကာလသစ္မွာ ရခိုင္ရို ့ လြတ္ေျမာက္ျခင္းကို ရခိုင္ရို ့ဖန္တီးႏိုင္ဖို ့ ေတာ္လွန္ေရးႏိုင္ငံေရးစစ္ေရးအရ ျပင္ဆင္ထားကတ္ဖို ့လိုအပ္ပါ လတ္ေတ။
ႏွစ္ေယာက္တစ္ပိုင္းရာဟိေရ ႏိုင္ငံေရးေတာ္လွန္ေရးသမားတိၾကားက ရီေပၚဆီညီညြတ္ေရးမ်ိဳး၊ ညီညြတ္ကတ္ ပါလို ့ ပဇာ့ကေျပာပနာ လက္တြိလုပ္ဖို ့မိန္ ့နိန္ေရ အျဖစ္ဆိုးတိကို စြန္ ့လႊတ္ျပီးေက ဆင္းရဲခ်မ္းသာလူတန္းစား မရြီး ရခိုင္တစ္မ်ိဳးသားလုံးပါပနာ လူထုဦးေဆာင္ေရ လူထုေတာ္လွန္ေရးကိုဆင္ႏြဲတိုက္ပြဲ၀င္လားဖို ့ ရခိုင္စာလွဳပ္ ယွားမွဳကို အရွိန္ျမွင့္၊ ႏိုင္ငံေရးႏိုးၾကားမွဳနန္ ့ႏိုင္ငံေရးထဲကို၀င္၊ လူသားအရင္းအျမစ္ဖြံ ့ျဖိဳးလာေအာင္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲလားျခင္းေရ ရခိုင္အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးညီညြတ္မွဳကို လက္တြိက်က် တည္ေဆာက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေတ။ ။

ခိုင္ေအာင္ေအာင္

ေယာကၤ်ားေလးမ်ား ဆင္ျခင္ႏိုင္ဖုိ႔ ေျပာျပသြားတဲ့ စကၤာပူက ေမာင္ႏွင့္ မ ဇာတ္လမ္းေလး

 
 
ေန႔စဥ္လုပ္ေနၾက အစီအစဥ္တို႔အတိုင္း မနက္ ငါးနာရီခြဲတြင္ ထကာ ေမာင္အတြက္ နံနက္စာကို ျပင္ဆင္ ထားသည္။
ေန႔လည္စာ အတြက္ ထမင္းဘူးထည့္ရန္ ထမင္းအိုးကို ခလုတ္ ႏွိပ္ထားလိုက္သည္။ မေန႔ ညေနက ခ်က္ကာ ေရခဲေသတၱာထဲ ထည့္ထားေသာ ၾကက္သားဟင္းကို မိုက္က႐ိုေဝ့(ဖ္) လွ်ပ္စစ္ မီးဖိုထဲသို႔ ထည့္လိုက္သည္။
ခလုတ္ကို ႏိွပ္ထားလိုက္သည္။ 
ေျခာက္နာရီတြင္ေမာင့္ကို အနမ္းဖြဖြေလးျဖင့္ ႏိုးထေစသည္။ ေမာင္က အိပ္ေနလွ်င္ စူစူေလး ျဖစ္ေနေသာ ႏႈတ္ခမ္းေလးကိုမ်က္ႏွာသစ္ၿပီးစ ကြ်န္မပါးေလးႏွင့္ ထိကပ္လိုက္ေသာ အခါတြင္.." မ.. ေျခာက္နာရီ ထိုးၿပီလားကြာ...အိပ္ေရး မဝေသးဘူးကြာ..." "ထိုးေနၿပီ.. ထေတာ့ဆရာ... အလုပ္ေနာက္က် ေနအံုး မယ္..." 
"ခဏကြာ.... ဆယ္မိနစ္.. ဆယ္မိနစ္.." " ေမာင္ကလဲကြာ မနက္ျဖန္ စေနပဲ ေရာက္ေတာ့မယ္.. စေန၊ တနဂၤေႏြမွ ဝေအာင္ အိပ္ေနာ္" ကြ်န္မ အတင္းႏႈိးေသာ အခါမွ ေမာင္သည္ သူ႔ခႏၶာကိုယ္ တစ္ခုလံုးကို ဆန္႔တန္းကာ ဝါးခနဲ တစ္ခ်က္ သမ္းလိုက္ျပန္သည္။ ကြ်န္မက လက္ႏွစ္ဖက္ကို တန္းကာ ေပးလိုက္ေတာ့ ကေလးငယ္တစ္ေယာက္လို ေပကပ္ကပ္ လုပ္ေနျပန္သည္။ ေနာက္ေတာ့ ႐ုတ္တရက္ ထထိုင္ကာ "ေမာင္ မ်က္ႏွာသစ္ ေရခ်ိဳးေတာ့မယ္..မ မီးဖိုမွာ လုပ္စရာရိွစရာ သြားလုပ္ေတာ့" ဆိုကာ ကြ်န္မ နဖူးေလးကို သူ႔ႏႈတ္ခမ္းျဖင့္ ထိကပ္ကာ နမ္းလိုက္သည္။ ကြ်န္မလည္း အိပ္ခန္းမွ ထြက္ကာ ေမာင့္ ေနလည္စာ ထမင္းဘူးကို ျပင္ဆင္ရသည္။ ထမင္းအိုးထဲမွ ထမင္းကို ဘူးထဲသို႔ ထည့္ကာ အေငြ႕ သတ္ေစလိုက္သည္။ အေငြ႕ကုန္ကာမွ ေႏြးထားသည့္ ၾကက္သားဟင္းကို ထည့္လိုက္သည္။ ထို႔ေနာက္ျပင္ဆင္ထားေသာ ေပါင္မုန္႔ ၾကက္ဥေၾကာ္ ႏွင့္ ေကာ္ဖီကို ထမင္းစား စားပြဲေပၚသို႔ တင္ထားလိုက္သည္။ 
ေမာင္ကေရခ်ိဳးၿပီးစ တဘက္တစ္ထည္ကို ခါးမွာပတ္ တဘက္တစ္ထည္ကို ေခါင္းမွာသုတ္ကာ ထမင္း စားခန္းသို႔ ဝင္လာသည္။ 
"အဲဒါေတြေၾကာင့္မိန္းမကို ခ်စ္ေနရတာ" ဆိုၿပီး ပါးျပင္ေပၚသို႔ အနမ္းတင္ ျပန္သည္..."ကဲ ျမန္ျမန္လုပ္ အဘ တံုးလံုးႀကီးနဲ႕ အေအးပတ္ေနအံုးမယ္"  "မ..ေရာ မစားဘူးလား..." "ခုနက ေပါင္မုန္႔ တစ္ခ်ပ္ ျမည္းရင္းနဲ႔ စားထားတယ္ေမာင္ ၊ ေမာင္ ယူနီေဖာင္း သြားထုတ္လိုက္ အံုးမယ္၊ စားၿပီး အကၤ်ီျမန္ျမန္ဝတ္ၿပီး သြားေတာ့ေနာ္..ဘတ္(စ္)ကား ကလည္း ေစာင့္ရဦးမွာနဲ႔ ျမန္ျမန္စား.." ဟုေျပာကာ ေမာင့္အတြက္ အကၤ်ီကို ဘီ႐ိုတြင္းမွ ထုတ္ရန္ အိပ္ခန္းတြင္းသို႔ ဝင္လိုက္သည္။ 
 
"မကေလ.. အဖြားႀကီးေပါက္စနဲ႔ ေတာ္ေတာ္တူတာပဲ... ပြစိပြစိနဲ႔ ေျပာတယ္...ဟဲ.." ဟု ထမင္းစားခန္းမွ ေအာ္ေျပာေလသည္။ 
"ေအာင္မယ္...အခုေတာ့ အဖြားႀကီးေပါက္စလို႔ ေျပာၿပီေပါ့ေလ.. အရင္က ဒီေလသံမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူးေနာ္.." ဟု အသံကိုထိန္းကာ ေျပာလိုက္ေသာ္လည္း ေမာင္က ကြ်န္မ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္သြားသည္ကို သိသည္။ ေပါင္မုန္႔ ၾကက္ဥေၾကာ္ကို ပလုတ္ပေလာင္း စားၿပီး ေကာ္ဖီခြက္ကို ကိုင္ကာ အိပ္ခန္းတြင္းသို႔ ဝင္လာ ေလသည္။ 
"မ..ကလည္းကြာ.. စတဲ့ဟာကို.. ေမာင္စတတ္တာကို သိသားနဲ႔ကြာ.. စိတ္မေကာင္း မျဖစ္နဲ႔ေနာ္.." "ရပါတယ္ ေမာင္ရယ္.. မ .. သိပါတယ္...ေကာ္ဖီကုန္ေအာင္ေသာက္.. ခြက္ေပး..ေနာက္ၿပီး အကၤ်ီ လဲေတာ့ေနာ္.. "  "အင္း.. ေရာ့.." လက္က်န္ ေကာ္ဖီကို ေမာ့ေသာက္လိုက္ကာ ခြက္အား ကြ်န္မကို ေပးလိုက္သည္။ ေကာ္ဖီခြက္ကို မွန္တင္ခုံေပၚတြင္ တင္ကာ ေမာင္ အကၤ်ီလဲေနသည္ကို ကြ်န္မ အိပ္ရာ ေပၚမွ ထိုင္ကာ ၾကည့္ေနသည္။ ကြ်န္မ၏ ေမာင္သည္ အေတာ္ၾကည့္၍ ေကာင္းသည္။ ခ်စ္ေသာမ်က္စိႏွင့္ ၾကည့္လို႔ေတာ့ မဟုတ္ပါ။ ေမာင့္တြင္ စူးရွရွ မ်က္ဝန္းတစ္စံု ရိွသည္။ ေယာက်္ားပီသေသာ ေမး႐ိုးကားကား ရွိသည္။ စြဲေဆာင္မႈရိွေသာ ပုရိသကိုယ္လံုး ရိွသည္။ ကြ်န္မ ခိုဝင္လိုက္ေသာ အခါတိုင္း အရာရာကို ရင္ဆိုင္ရဲသည့္ ခြန္အားတို႔ကို ရရိွေစေသာ ရင္ခြင္တစ္ခုႏွင့္ လက္ေမာင္း တစ္စံုတို႔ကို ေမာင္ ပိုင္ဆိုင္ ေလသည္။ စကားေျပာတိုင္း အသက္ပါေအာင္ ၿပံဳးတတ္ေသာ ႏႈတ္ခမ္းတစ္စံု ရွိသည္။ 
"ေဟ.. ေဘာင္းဘီ ဝတ္မလို႔ အျပင္ထြက္ေပးမလား..."
"မထြက္ေပးေပါင္... ကိုယ့္ေယာက္်ား အဝတ္လဲတာ မၾကည့္ရဘူးလို႔ ဘယ္တရား ဥပေဒမွာမွ မရွိဘူး.." 
"မ .. ကေတာ့ လုပ္ၿပီ.. အဲဒါဆိုလဲ ပုဆိုးအရင္ဝတ္ၿပီးမွ လဲတာေပါ့.." ပုဆိုးစကို ပါးစပ္ႏွင့္ကိုက္ကာ ေမာင္က ေဘာင္းဘီကို ဝတ္ေလသည္။ မ်က္ဝန္းတို႔၌ ရႊန္းလဲ့ေသာ အခ်စ္တို႔ျဖင့္ ထံုမႊမ္းေနသည္။ 
"ေမာင္ရယ္.. အရမ္းခ်စ္လိုက္တာ..." " အင္း... ေမာင္လည္း အတူတူပါပဲ.. ခ်စ္တယ္..ကဲ.. ၿပီးၿပီ.. သြား ေတာ့မယ္.. ညေန ျပန္လာမွ အဲဒီ ခ်စ္တဲ့အေၾကာင္း ေသခ်ာေျပာမယ္"  "ေမာင္.. ေနာ္.. " အဲဒီလို ၿပီတီ တီႏွင့္ ေမာင္ စလွ်င္ ကြ်န္မ ရွက္သည္။ ေမာင့္ကို ကားမွတ္တိုင္အထိ လိုက္ပို႔ကာ ဘတ္စ္ကားကို အတူတူ ေစာင့္သည္။ ကားေရာက္လာေသာ အခါတြင္ ေမာင္ကကြ်န္မ နဖူးကို တစ္ခ်က္နမ္းၿပီး ႏႈတ္ဆက္ကာ ကားေပၚ တက္သြားေလၿပီ..။ ကားအဆံုးထိသို႔ လိုက္ၾကည့္ေနကာကြ်န္မ သက္ျပင္းခ်လိုက္ မိျပန္သည္။ ဤလို က်န္ရစ္ေနေသာ ေန႔မ်ား ဘာလိုလိုႏွင့္ ႏွစ္လေက်ာ္သံုးလနီးပါး ေရာက္ရိွလာၿပီ.. ေရာက္က တည္းက အလုပ္ကို ႀကိဳးစား ရွာခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာျပည္မွMBA မဟာစီးပြားေရး ဘြဲ႕ရ ကြ်န္မအတြက္ ဤစကၤာပူတြင္ အလုပ္ရွာရ အေတာ္ခက္ေပသည္။ ေမာင္ႏွင့္လက္ထပ္ မွတ္ပံုတင္ၿပီး PR ဆိုသည့္ အၿမဲတမ္း ေနထိုင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထား သည္မွာလည္း မက်ေသးေပ။အင္းေလ.. ဒီလိုပဲ ႐ုန္းကန္ရမွာေပါ့ လို႔ အားတင္းကာ ေမာင့္ကိုျပဳစု ထမင္းဟင္းခ်က္ေပးရင္အခ်ိန္ကုန္ လာခဲ့သည္။
အခုလည္းအလုပ္ေၾကာ္ျငာမ်ား ပါတတ္ေသာ Straits Time သတင္းစာကို ဝယ္ရန္ တိုက္တစ္တုိက္ေက်ာ္ရိွ ကုလားဆိုင္ေလးသို႔ လာခဲ့သည္။ သတင္းစာ တစ္ေစာင္ကို ဝယ္ကာ ကြ်န္မအိမ္သို႔ ျပန္လာခဲ့သည္။
သတင္းစာ မ်က္ႏွာဖံုးတြင္ HIV/AIDS ကူးစက္ျခင္းမ်ား အေၾကာင္းကို စာလံုးႀကီးႀကီးႏွင့္ ပါရိွသည္။ အိုလံပစ္ ပြဲတြင္ ယွဥ္ၿပိဳင္မည့္ စကၤာပူ ႏိုင္ငံသားမ်ား အေၾကာင္းလည္း ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ကြ်န္မ မဖတ္အား ေသးပါ။ ပထမဆံုး ဖတ္သည္က အလုပ္ေၾကာ္ျငာ ျဖစ္သည္။ ဒီေန႔ ေသာၾကာေန႔တြင္အလုပ္ေၾကာ္ျငာ နည္းသည္။ မနက္ျဖန္ စေနေန႔တြင္ေတာ့ အလုပ္ေၾကာ္ျငာ အပိုတစ္အုပ္ သက္သက္ပါေလသည္။ ဒီေန႔ လည္း ကြ်န္မႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ အလုပ္ရွာ မေတြ႕ေပ။ အလုပ္ေၾကာ္ျငာ ဖတ္ၿပီးကာမွသတင္းစာကို ဖတ္သည္။ 
"ေအအိုင္ဒီအက္စ္တိုးပြားႏႈန္းက ကမာၻမွာ ပိုမိုတိုးပြားလာသည္။ ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ၂၀၀၇ တြင္ စကၤာပူႏိုင္ငံ၌ HIV ေရာဂါျဖစ္သူ ၄၂၃ ေယာက္ ထပ္တိုးသည္။ ၉၃ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ေယာက္်ားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
စကၤာပူတြင္၃၄၈၃ ေယာက္၌ HIV ပိုးရိွသည္။ ကူးစက္သူမ်ား၏ ၉၅ ရာႏႈန္းမွာ လိင္ဆက္ဆံျခင္းမွ ကူးျခင္းျဖစ္သည္။"ဖတ္ရင္းဖတ္ရင္းႏွင့္ ကြ်န္မ လန္႔လာသည္။ ကြ်န္မမွာမ်ား ရွိေနမည္လားဟု စိတ္မွ လန္႔လာသည္။ရိွစရာေတာ့ အေၾကာင္း မရွိေပ။ ကြ်န္မမွာ ေမာင္ တစ္ေယာက္တည္းပဲ ရွိတာပဲေလ။ တကယ္ လို႔ ေမာင့္မွာအဲဒီပိုး ရွိေနခဲ့ရင္ေရာ... ဟဲ့.. ဖြဟဲ့..ဖြဟဲ့.. မေတြးေကာင္းတာေတြ ကြ်န္မ ေတြးေနမိ ပါလား...။ 
"ကြ်န္မကလင္ေယာက္်ား အေပၚမွာ သစၥာရိွတာပဲ.. စိတ္ပူစရာမလိုပါဘူး" လုိ႔ အေမးအေျဖ က႑မွာ ေတြ႕လိုက္ရသည္။စိတ္ဝင္တစား ဖတ္ၾကည့္လိုက္ေတာ့ အေျဖမွာ "ဝမ္းနည္းစရာေတာ့ ေကာင္းပါတယ္၊ ေရာဂါကူးစက္သူ အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုဟာ သူတို႔ လင္ေယာက္်ားေတြက တဆင့္ ကူးစက္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ သူတို႔ေတြဟာ လင္ေယာကၤ်ား အေပၚမွာ သစၥာရိွေပမယ့္ သူတို႔ လင္ေယာကၤ်ား ေတြကေတာ့ သူတို႔အေပၚမွာ သစၥာမရိွခဲ့ၾကဘူး" ... ကြ်န္မ ေခါင္းမိုက္ခနဲ ျဖစ္သြားသည္။
ေမာင္ေရာ.. ကြ်န္မအေပၚ ဘယ္အတိုင္း အတာထိ သစၥာရိွပါသလဲ..
သစၥာရွိခဲ့ပါသလဲ.. ကြ်န္မႏွင့္ ေဝးေနခ်ိန္မ်ားမွာ ေမာင္ ဘယ္လိုေနပါသလဲ...ေမာင္ မေဖာက္ ျပန္ႏိုင္ဘူးလား...ေယာက္်ားပဲေလ ဆိုၿပီး စိတ္ေျဖရာ ရွာၾကသူမ်ားထဲမွာ ေမာင္မပါႏိုင္ဘူးလား...။ တကယ္လို႔ ေမာင့္မွာ ရွိေနရင္.. ကြ်န္မမွာပါ ႐ိွေနၿပီေပါ့... ဒါဆို.. ေနာက္ ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ဆို.. ေသရ ေတာ့ မယ္ေပါ့... ကြ်န္မ ရင္ေတြပူလာသည္။ ေရခဲေသတၱာထဲမွ ေရပုလင္းကိုယူကာ ေမာ့ေသာက္ လုိက္သည္။ သတင္းစာကို ဆက္မဖတ္ေတာ့ဘဲ ကြ်န္မ အေတြးေတြ ေယာက္ယက္ ခက္ေနသည္။ ေမာင့္ကို ကြ်န္မ ေမးၾကည့္ရင္ ေကာင္းမလား... ဘယ္လို ေမးရပါမလဲ... ေမးဖို႔ရာ မရဲ..။ ေဆးခန္းကို သြားစစ္ၾကည့္ရင္ ေကာင္းမလား.. ဒါေပမယ့္..အဲဒီ HIV ဆိုတဲ့ ပိုးက ၃ လ ကေန ၆ လၾကား မေပၚဘဲ ေနတတ္သတဲ့..။ ေမာင့္ကိုအရင္ စစ္ၾကည့္ခိုင္းရင္ ေကာင္းမလား... ဘယ္လို ေျပာၿပီး ေဆးစစ္ခိုင္း ရမလဲ...။
ကြ်န္မအိမ္ဖုန္းကို ေကာက္ကိုင္လိုက္ကာ ေမာင့္ ဖုန္းနံပါတ္ကို ႏွိပ္လိုက္သည္။ တတီတီ ျမည္သံကို ခဏတာမွ် ၾကားရၿပီး " မ လား.. "ေမာင့္ အသံထြက္လာသည္။ " မ.. ဘာျဖစ္ေနတာလဲ.. စကား ေျပာေလ.." "ေမာင္..." "ေျပာေလ.. မ.. ရဲ႕..အလုပ္ နည္းနည္း႐ႈပ္ေနတယ္"  "အဲဒါဆိုေနာက္မွ ေျပာေတာ့ မယ္.." "ရပါတယ္ကြာ.. ခုေျပာပါ.. ဘာျဖစ္ေနတာလဲ.." "ေမာင့္ကို ေမးစရာ ရိွလို႔.." "ေအာင္မယ္.. ငါ့မိန္း မက စကားေတြခံလို႔ .. ေမး.. ဘာေမးမွာလဲ.." "စိတ္မဆိုးနဲ႔ေနာ္.. ေမာင္.. ေမာင္ HIV ရွိမ႐ိွ စစ္ဖူးလား လို႔.. ေမးမလို႔.." "အမ္... မ.. ဘာျဖစ္လို႔ အဲဒီေမးခြန္း ေမးတာလဲ.." "မဟုတ္ပါဘူး... ဒီမွာ HIV အေၾကာင္း သတင္းစာမွာ ဖတ္မိလို႔ ေမာင့္ကို ေမးၾကည့္တာ.. အေရးမႀကီး ပါဘူး.." 
"အရင္၂၀၀၆ ေလာက္ကေတာ့ စစ္ဖူးတယ္.." "ဘာလို႔ စစ္တာလဲဟင္.. ေမာင္... ေမာင္က အေပ်ာ္အပါး လုိက္စားမိလို႔လား.." "ေအာ္.. မိန္းမႏွယ္... ဘာေတြ လာေမးေနမွန္း မသိပါဘူး..." "ထားပါ...မ နားလည္ ႏိုင္ပါတယ္... အဲလိုစစ္ၿပီးတဲ့ ေနာက္ေရာ ေမာင္ကင္းရွင္းရဲ႕လား..." " မ ရယ္.. သဝန္တို ေနတာလား... ေမာင္က မရဲ႕ ေယာက္်ား ျဖစ္ေနၿပီေလ.." "သဝန္တိုတာ မဟုတ္ဘူး ေမာင္... စိတ္ထဲမွာ ရွင္းရွင္းလင္း လင္း သိခ်င္လို႔ပါ....မ ကို နားလည္ေပးပါ.." "ဒါဆုိ.. မနက္ျဖန္ သြားစစ္မယ္.. ဟုတ္လား.. စိတ္ခ်မ္းခ်မ္း သာသာေန.." "ေက်းဇူးပါ.. ေမာင္.." "အဲဒါဆို.. ဖုန္းခ် လိုက္ေတာ့မယ္ေနာ္.. ေလွ်ာက္ေတြး မေနနဲ႕ဦး.."
"ဟုတ္..." 
ဖံုးကိုခ်လိုက္ၿပီးမွ ကြ်န္ေတာ္ ေတြးမိသည္။ မ.. စိတ္ပူမွ အဲဒီကိစၥ စိတ္ပူရမွန္း သတိရမိသည္။ ၂၀၀၆ ေလာက္က ေဆးစစ္ ထားတုန္းကေတာ့ ဘာမွမ႐ိွ။ HIV လည္း မ႐ိွ။ HB လည္း မ႐ိွ။ ဒါေပမယ့္.. ဟိုတစ္ေခါက္ ရန္ကုန္ျပန္တုန္းကေတာ့ အေပ်ာ္တစ္ခါ လိုက္မိေသးသည္။ ရန္ကုန္မွာက အေပ်ာ္ မိန္းကေလးေတြက တစ္ႏွစ္ထက္ တစ္ႏွစ္ ေပါလာသည္။ ႏိုင္ငံျခားက အလည္ ျပန္လာတာ ဆိုေတာ့လည္း ရန္ကုန္တြင္ ေငြသံုးရ လြယ္သည္။ ဘီယာေလး အရက္ကေလး ဝင္လာေတာ့ ႐ိႈးေလွ်ာက္တဲ့ မိန္းကေလး မ်ားကလည္း လွမွလွ ဆိုေတာ့ ေပ်ာ္မိတာေပါ့... ။ ေနာက္တစ္ေန႔မွ သူငယ္ခ်င္း တစ္ေယာက္နဲ႔ ေတြ႕ ေတာ့.. "ေဟ့ေကာင္.. အဲဒီက ေကာင္မေလးေတြကို သတိထားဟ.. A ကိုက္လိမ့္မယ္.. ငါ့သူငယ္ခ်င္းေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားေတာ့ တျဖဳတ္ျဖဳတ္နဲ႔ ေၾကြကုန္ၿပီ.." လို႔ သတိေပးေပမယ့္ လြန္ၿပီးမွေတာ့ မတတ္ႏိုင္ ေတာ့ဘူး။  
 
ေနာက္ေလးငါးလၾကာေတာ့မွ မ က စကၤာပူကို ေရာက္လာၿပီး လက္ထပ္ျဖစ္တယ္။ လက္မထပ္ခင္က ေသြးစစ္ ၾကည့္မလို႔ကို မစစ္ျဖစ္ခဲ့ဘူး။ အခု.. မ ေျပာမွ စိတ္ေတာင္ ပူလာၿပီ.. ဒီရက္ပိုင္း ေတာင္မွ ဝမ္းပ်က္သလို ခဏ ခဏ ျဖစ္ေနတာ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လား မသိဘူး.. ။ ျမန္မာ ျပည္မွာကလည္း A ကိုက္သူက လူဦးေရ၏ ၂ ရာခိုင္ႏႈန္းရိွတယ္လုိ႔ အင္တာနက္ တစ္ေနရာမွာ ဖတ္ဖူးတယ္..။
 
ဟူး... ရိွေနခဲ့ရင္....။ 
ေဆးခန္းထဲကိုကြ်န္မတို႔ ႏွစ္ေယာက္တူတူ ေလွ်ာက္ဝင္ လာခဲ့သည္။ တစ္ေယာက္ လက္ကို တစ္ေယာက္ တင္းတင္းဆုပ္ကိုင္ထားသည္။ ေကာင္တာကို ဝင္ၿပီး HIV စစ္ခ်င္လို႔လို ေျပာေတာ့ ေမာင့္ အသံေတြ တုန္ေနသလိုပါပဲ..။ "မ HB အသဲေရာင္ အသားဝါ ကူးစက္ေရာဂါ ပိုးလည္း စစ္လုိက္မယ္ေနာ္.." 
 
အင္း .. ေကာင္းတာေပါ့.." "HB ပါ စစ္ခ်င္တယ္..." လို႔ ေမာင္က ေကာင္တာက ေကာင္မေလးကို ထပ္ေျပာလုိက္သည္။ စကၤာပူမွာက HIV စစ္မယ္ဆို ဆရာဝန္ႏွင့္ ေတြ႕ၿပီး ေဆြးေႏြးရသည္။ ဆရာဝန္ႏွင့္ ေတြ႕ဖို႔ ေစာင့္ေနရသည္။ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ နံပါတ္ေလးမွာ ေမာင္ယူထားသည့္ နံပါတ္ ေပၚလာၿပီ ျဖစ္သည္။ ကြ်န္မတို႔ ႏွစ္ေယာက္ ဆရာဝန္ အခန္းထဲသို႔ တံခါးေခါက္ကာ ဝင္လုိုက္သည္။ 
"ထုိင္ပါ..
ကြ်န္ေတာ္ ဘာ ကူညီရမလဲ" "ကြ်န္ေတာ္ HIV နဲ႕ HB ရိွမရိွ စစ္ခ်င္လို႔ပါ.." "ရပါတယ္.. ဘာလို႔မ်ား စစ္ခ်င္တာလဲ.." "သူက စစ္ခိုင္းလို႔.." "ဟား..ဟာ.. သူက စစ္ခိုင္းတယ္ ဆိုေတာ့.. ခင္ဗ်ားတို႔က မဂၤလာ ေဆာင္ေတာ့ မွာေပါ့.. ကြန္ဂရက္ က်ဴေလးရွင္းဗ်ာ" "ကြ်န္ေတာ္တို႔ လင္မယားပါ ေဒါက္တာ.." "ေၾသာ္... အဲဒါဆို ခင္ဗ်ားတို႔ မယူခင္က ဘာလို႔ မစစ္တာလဲ" " အဲဒီတုန္းက စစ္ဖို႔ သတိမရဘူး ခင္ဗ်.. မေန႔ကမွ သူက သတင္းစာ ဖတ္ၿပီးေျပာလို႔ လာစစ္တာပါ" "အင္း.. ေကာင္းပါတယ္ဗ်ာ.. HIV, HB အျပင္ တျခား STD ေတြေရာ မစစ္ခ်င္ဘူးလား.." "ဟုတ္ကဲ့.. စစ္ခ်င္ပါတယ္.. ဒါနဲ႔ ေဒါက္တာ.. အရင္ ၂၀၀၇ ေလာက္က ကြ်န္ေတာ္ ေသြးလွဴေတာ့ ေသြးလွဴဘဏ္က ကြ်န္ေတာ့္ ေသြးမွာ HBC အသည္းေရာင္ အသားဝါ C ပိုး ရိွလို႔လား ဘာလို႔လည္း မသိဘူး.. သံုးလို႔မရဘူးလို႔ ေျပာတယ္ခင္ဗ်.." 
"ဟုတ္လား..
တကယ္က HBC က ကာမဆက္ဆံျခင္း ကလည္း ကူးႏိုင္တယ္.. ဒါေပမယ့္ ေသြးလွဴဘဏ္က Full blood count နည္းတဲ့ေသြးကို မသံုးတတ္ဘူး..အဲဒါပါ စစ္လို႔ရတယ္.. စစ္မလား.." "ဟုတ္ကဲ့.. စစ္ခ်င္ပါတယ္.." "အေျဖက ေနာက္တစ္ပတ္ေနမွ သိရမယ္...။ ေရာဂါပိုး မေတြ႕ပါေစနဲ႔လို႔ ဆုေတာင္း ေပးပါတယ္.. ခင္ဗ်ား မိန္းမ ေပၚမွာ သစၥာရွိရွိ ေနပါ.." "ဟုတ္ကဲ့" "တကယ္လို႔ ပိုး ရိွခဲ့ရင္ေတာ့ ဒီက ညီမလည္း ေသြးလာစစ္ ရလိမ့္မယ္ေနာ္၊ ႀကိဳၿပီး သတိ ေပးထားတာပါ.." "ဟုတ္ကဲ့ရွင့္ ရပါတယ္.." 
"ကဲ..
ဒါဆိုရင္..ေသြးေဖာက္တဲ့ေနရာကို သြားလို႔ရပါၿပီ.. ကံေကာင္းပါေစဗ်ာ.." နာစ့္မ က ေမာင့္ လက္ဖ်ံကို ဂြမ္းႏွင့္သုတ္အၿပီး ေသြးစုတ္ထုတ္ရန္ အပ္ကို စိုက္ထည့္လိုက္သည္။ နီရဲေသာ ေသြးတုိ႔ ဘူးေလးထဲသို႔ တရိွန္ထိုး ဝင္ေရာက္ သြားၾကသည္။ တစ္ဘူး.. ႏွစ္ဘူး...သံုးဘူး...။ ေနာက္ၿပီး STD အတြက္ ဆီးကို လည္းယူသည္။ အားလံုးၿပီးေတာ့ ကြ်န္မတို႔ ႏွစ္ေယာက္ ေဆးခန္း အတြင္းမွ ထြက္လာခဲ့သည္။ 
ေမာင္က ကြ်န္မနဖူးကုိ အသာ နမ္းကာ "ေဆာရီးပဲမ.. ေမာင္သာ ကင္းကင္းရွင္းရွင္း ေနရင္ ဒီလို စိတ္ပူေနရမွာ မဟုတ္ဘူး" လို႔ တိုးတုိးေလး ဆိုသည္။ 
 
"ေမာင္ရယ္..
ရပါတယ္... တကယ္လို႔သာ ေသျခင္းတရားဆိုတာကို ရင္ဆိုင္ရတဲ့ အခါ ေမာင္နဲ႔ တူတူရင္ဆုိင္ရတာပဲ... မ..ေက်နပ္ပါတယ္ အေျဖက ေနာက္တစ္ပတ္မွ သိရမွာပါ.. ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ပါ ေမာင္ရယ္.. ကြ်န္မ ေမာင့္ကို အရမ္းခ်စ္ပါတယ္" ေနာက္တစ္ပတ္ကို ကြ်န္မတို႔ ႏွစ္ေယာက္ ရင္ထိတ္စြာႏွင့္ပင္ ေစာင့္စားလ်က္ ရိွၾကသည္...။ 
အေျဖ..
ဘာျဖစ္လာမည္နည္း ဆိုတာကို ကြ်န္မ မေတြးေတာ ေနခ်င္ေတာ့ပါ.. အေကာင္းဆံုးကိုေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ ထားသလို အဆိုးဆံုး ဆိုတာကိုလည္း....။  
ကြ်န္မေဘးတြင္ ေမာင္ရိွေနသည္။ ေမာင္ႏွင့္အတူ အရာရာကို ရင္ဆိုင္ႏိုင္ရမည္... ေမာင့္ရင္ခြင္တြင္းမွာ ေမွးစက္ခြင့္ေလးေတြ ရႏိုင္သေလာက္ ကြ်န္မ ေမွးစက္ခ်င္ေသးသည္။ 
နန္းသက္ထား
Thanlwin
By HIM

Wednesday, 13 November 2013

အားလံုးေက်းဇူးတင္ပါတယ္.......

- သင့္ဘဝထဲ ဝင္လာခဲ့ဖူးသူတိုင္း၊ သင္နဲ႔ပတ္သက္ခဲ့ဖူးသူတိုင္းဟာ
အက်ဳိးအေၾကာင္းရွိလို႔ျဖစ္တယ္။

- သင့္ကို ႏွစ္သက္တဲ့သူက သင့္ကို ေႏြးေထြးေပ်ာ္ရႊင္မႈေတြေပးတယ္၊
သတိၱေတြေပးတယ္။

- သင္ ႏွစ္သက္တဲ့သူက သင့္ကိုခ်စ္ျခင္းေမတၱာအေၾကာင္း၊
တန္ဖိုးထားတတ္မႈအေၾကာင္း ပိုသိေစတယ္။

- သင့္ကို မႏွစ္သက္တဲ့သူက သင့္ကို ခြင့္လႊတ္တတ္ဖို႔၊ 
ေလးစားတတ္ဖို႔၊ သည္းခံတတ္ဖို႔ သင္ေပးတယ္။

- သင္ မႏွစ္သက္တဲ့သူက သင့္ကို ႀကီးျပင္းရင့္က်က္ဖို႔၊
သင့္ကိုယ္သင္ ဆန္းစစ္တတ္ဖို႔၊ ဆင္ျခင္တတ္ဖို႔ သင္ယူေစတယ္။

- ဘယ္သူကမွ သင့္ဘဝထဲ အေၾကာင္းမရွိဘဲ ဝင္လာၾကတာမဟုတ္ဘူး။
အက်ဳိးအေၾကာင္းရွိလို႔ သင့္ေရွ႕ေမွာက္ သူတို႔ေရာက္လာတာျဖစ္တယ္။

- သူတို႔ဟာ သင္ႏွစ္သက္သူျဖစ္ေစ၊ မႏွစ္သက္သူျဖစ္ေစ.. သင့္ကို ႏွစ္သက္သူျဖစ္ေစ၊ သင့္ကိုမႏွစ္သက္သူျဖစ္ေစ...

'' ေက်းဇူးတင္ထိုက္သူကို ေက်းဇူးတင္လိုက္ပါ.. ''
သူတို႔ေၾကာင့္ သင့္စိတ္ဓာတ္၊ သင့္အသိညဏ္
ပိုရင့္က်က္ ႀကီးျပင္းေစခဲ့လို႔ပါပဲ . . .။

အားလံုးေက်းဇူးတင္ပါတယ္....... :) 

99sanay  (ႏိုင္းႏိုင္းစေန)
- သင့္ဘဝထဲ ဝင္လာခဲ့ဖူးသူတိုင္း၊ သင္နဲ႔ပတ္သက္ခဲ့ဖူးသူတိုင္းဟာ
အက်ဳိးအေၾကာင္းရွိလို႔ျဖစ္တယ္။

- သင့္ကို ႏွစ္သက္တဲ့သူက သင့္ကို ေႏြးေထြးေပ်ာ္ရႊင္မႈေတြေပးတယ္၊
သတိၱေတြေပးတယ္။

- သင္ ႏွစ္သက္တဲ့သူက သင့္ကိုခ်စ္ျခင္းေမတၱာအေၾကာင္း၊
တန္ဖိုးထားတတ္မႈအေၾကာင္း ပိုသိေစတယ္။

- သင့္ကို မႏွစ္သက္တဲ့သူက သင့္ကို ခြင့္လႊတ္တတ္ဖို႔၊
ေလးစားတတ္ဖို႔၊ သည္းခံတတ္ဖို႔ သင္ေပးတယ္။

- သင္ မႏွစ္သက္တဲ့သူက သင့္ကို ႀကီးျပင္းရင့္က်က္ဖို႔၊
သင့္ကိုယ္သင္ ဆန္းစစ္တတ္ဖို႔၊ ဆင္ျခင္တတ္ဖို႔ သင္ယူေစတယ္။

- ဘယ္သူကမွ သင့္ဘဝထဲ အေၾကာင္းမရွိဘဲ ဝင္လာၾကတာမဟုတ္ဘူး။
အက်ဳိးအေၾကာင္းရွိလို႔ သင့္ေရွ႕ေမွာက္ သူတို႔ေရာက္လာတာျဖစ္တယ္။

- သူတို႔ဟာ သင္ႏွစ္သက္သူျဖစ္ေစ၊ မႏွစ္သက္သူျဖစ္ေစ.. သင့္ကို ႏွစ္သက္သူျဖစ္ေစ၊ သင့္ကိုမႏွစ္သက္သူျဖစ္ေစ...

'' ေက်းဇူးတင္ထိုက္သူကို ေက်းဇူးတင္လိုက္ပါ.. ''
သူတို႔ေၾကာင့္ သင့္စိတ္ဓာတ္၊ သင့္အသိညဏ္
ပိုရင့္က်က္ ႀကီးျပင္းေစခဲ့လို႔ပါပဲ . . .။

အားလံုးေက်းဇူးတင္ပါတယ္.......

99sanay (ႏိုင္းႏိုင္းစေန)

Thursday, 23 August 2012

သက္ၾကီးပညာရီးနန္႕ဘက္စံုဖြံ႕ျဖိဳးတုိးတက္ရီး

 

           သက္ၾကီးပညာရီးနန္႕ဘက္စံုဖြံ႕ျဖိဳး တုိးတက္ရီးအကြ်န္ရုိ့ႏိုင္ငံမွာ သက္ၾကီးပညာရီးနန့္ပတ္သက္လု့ိ တြိဆံုယွင္းလင္းပြဲတိ ကမကထလုပ္ခ်င္ေကလဲ လုပ္ဖုိ့အတြက္ အရည္အခ်င္းမျပည့္မွီျဖစ္နိန္ပါေရ။ တျခားႏုိင္ငံအင္တုိင္မ်ားမ်ားစြာ သက္ၾကီးပညာရီးနန့္ပတ္သက္လုိ့ အကြ်န္ရုိ့တိထက္ပုိလုိ့ အတြိအၾကံဳတိ ဟိကတ္ပါေရ။ ေဒကိစၥမွာ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္လဲ ဟိကတ္ပါေရ။ ေယဒါလဲ အကြ်န္ရို့ တန္ေဇနီယား (Tanzania) ကလူတိနားလည္စြာတခုက ပညာရီးေရ ဖြံ ့ျဖိဳးတုိးတက္ျခင္းတိအတြက္ အေျခခံက်ပနာအရီးၾကီးေရအရာတခု ဆုိစြာပင္ျဖစ္ေတ။

 

           ဖြံ ့ျဖိဳးတုိးတက္ျခင္းမွာ ရည္ရြယ္ခ်က္တခု ဟိေရဆုိေက ယင္းဟင့္စြာ လူသားတိလြတ္ေျမာက္ျခင္းဆုိစြာပင္ ျဖစ္ေတ။ အကြ်န္ရုိ့ပုိင္ ဖြံ ့ျဖိဳးတုိးတက္တုန္း ႏိုင္ငံတိမွာ စီးပြားရီး ဖြံ ့ျဖိဳးတုိးတက္မွဳအေၾကာင္းတိကို ေျပာကတ္ပါေရ။ ကုန္ပစၥ့ည္းတိ၊ ၀န္ေဆာင္မွဳတိ နန့္ စြမ္းရည္ ျမင့္တက္ရီးတိကုိလဲ ေျပာကတ္ပါေရ။ ေယဒါလဲ ယင္းကုန္ပစၥည္းတိစြာ လူတိအတြက္ အသံုး၀င္ေရ အရာတိျဖစ္ရဖုိ့၊ ၀န္ေဆာင္မွဳတိဆုိစြာလဲ လူသားတိဘ၀အဆင္ေျပေခ်ာမြိေအာင္၊ အက်ိဳးဟိလာေအာင္ လုုပ္ပီးဖုိ့လုိအပ္ပါေရ။ ႏုိင္ငံရီး၊ လူမွဳရီး နန့္ စီးပြားရီး အေဆာက္အအံုတိစြာ လူသားတိ ဂုဏ္သိကၡာနန့္ လြတ္လပ္မွဳကို ျမွင့္တင္ပီးဖုိ့လုိအပ္ပါေရ။ အကြ်န္ရုိ့တိေရ လုပ္ေဆာင္ခ်က္နန့္ တုိးတက္ျခင္း ရြယ္ရည္ခ်က္တိဟိေရ လြတ္ေျမာက္ျခင္းကိစၥ ကုိေျပာေက အဓိကေတာ့ လူသားအေၾကာင္း မပါေကမျဖစ္ပါ။ ေယဒါလဲ လူတိေရ ကုိယ္ရုိ့တုိးတက္ဖြံ ့ျဖိဳးဖုိ့၊ လြတ္ေျမာက္ဖုိ့အတြက္ ကုိယ္ရု့ိစြာကိုယ္ရုိ့ရာ လုပ္ရဖုိ့ျဖစ္ေတ။ သူရုိ့ကို တျခားတစ္ေယာက္က တုိးတက္ေအာင္၊ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ပီးလုိ့မရ။ လူတိေရ ကုိယ္အားကုိယ္ကုိးရဖုိ့ျဖစ္ေတ။ ကုိယ့္ကံၾကမၼာကုိဖန္တီးဖုိ့အတြက္ ရည္ရြယ္ခ်က္နန့္ ေမွ်ာ္မွန္းခ်က္ ဟိိေအာင္လုပ္ႏုိင္ေရ လူသားတိဧ။္စြမ္းပကားေရ လူသားတိကုိ တိရိ စၦာန္တိနန့္မတူေအာင္ ခြဲလုိက္ျခင္းပင္ျဖစ္ေတ။ ႏုိးၾကားစိတ္တိဟိလာစြာကုိ အကြ်န္ရု့ိဆုိလုိခ်င္ေရ တုိးတက္ဖြံ ့ျဖိဳးျခင္းလုိ့ မွတ္ယူသင့္ပါေရ။ ယင္းပုိင္ ႏုိးၾကားစိတ္တိ ဟိလာခါျပီးမွ လူသားတိေရ သူရုိ့စြာသူရုိ့၊ သူရုိ့ ပတ္၀န္းက်င္နန့္ လူမွဳအသုိင္းအ၀ုိင္း ၾကီးက်ယ္ေအာင္လုပ္ဖုိ့ စြမ္းပကားတိ ဟိလာဖုိ့ျဖစ္ေတ။


             ယင္းပေခ်ာင္ဆုိေက တုိးတက္ဖြံ ့ျဖိဳးျခင္းဆုိစြာ လူသားတိအတြက္၊ လူသားတိကုိယ္တုိင္ ေဆာင္ရြက္ရဖုိ့ အလုပ္တခုရာျဖစ္ေတ။ ရည္ရြယ္ခ်က္က လူသားတိကုိ အသိအျမင္ေခါင္းပါးျခင္းနန့္ မီွခုိမွုဆုိေရ အတားဆီးတိကနိန္ လြတ္ေျမာက္လာစီဖုိ့အတြက္ပင္ ျဖစ္ပါေရ။ ပညာရီးဆုိစြာ လူတိကုိ ကုိယ့္ဘာသာကုိယ္ ထိန္းေက်ာင္းႏုိင္မွဳ၊ ကုိယ့္ဘ၀ကုိယ္ကုိ အာမခံပီးႏိုင္ဖုိ့၊ ကုိယ္ရုိ့နိန္ေရ ပတ္၀န္းက်င္ကို ထိန္းသိမ္းႏုိင္မွဳတိ ျမွင့္တင္ႏုိင္ဖုိ့အတြက္ လူသားတိဧ။္ ကာယဥာဏ လြတ္ေျမာက္ျခင္းကုိ ျမင့္တင္ပီးေရ အရာျဖစ္ေတ။ ေယဇုနန့္ ပညာရီးက ရလာေရ အေတြးအေခၚတိ၊ ပညာရီးကနိန္ လႊတ္ပီးလုိက္ေတ စိတ္သႏၱာန္တိစြာ လြတ္လပ္မွဳကို ပီးႏုိင္ေရ အေတြးအေခၚတိျဖစ္ဖုိ့လုိအပ္ေတ။ ယင္းပုိင္ဗ်ာယ္ ပညာရီးက ပီးလုိက္ေတ အရည္အခ်င္းတိစြာလဲ လြတ္လပ္ေတ အရည္အခ်င္းတိဘဲ ျဖစ္ရဖုိ့။ ယင္းပုိင္မဟုတ္ခဆုိလုိ့ဟိေက ယင္းဟင့္ကို ပညာရီးလုိ့ သမုတ္လုိ့မရ။ လူသားတိကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖုိ့အတြက္ ကြ်န္စိတ္ေပါက္လာေအာင္၊ လူသားတိ စြမ္းပကားႏွိမ့္က်လားေအာင္ လုပ္ေတ အရာေရ ပညာရီးမဟုတ္။ ယင္းဟင့္ေရ လူတိစိတ္ကို တုိက္ခုိက္ျခင္းပင္ျဖစ္ေတ။ ဆုိလုိခ်င္စြာက သက္ၾကီးပညာရီးဆုိစြာ လူသားတိကုိ သူရုိ့ဖာသာ သူရုိ့ တုိးတက္ဖြံ ့ျဖိဳးျခင္းတိလုပ္လာႏိုင္ေအာင္ ကူညီပီးျခင္းရာျဖစ္ေတ။ ယင္းပညာရီးစြာ နည္းေပါင္းစံုနန့္ လူသားတိဧ။္ စြမ္းပကားျမင့္တက္လာေအာင္ ပံ့ပုိးပီးရဖုုိ့ျဖစ္ေတ။ ဖြံျဖိဳးတုိးတက္ရီးအတြက္ လူသားတိကုိ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တိကို သူရုိ့ဖာသာသူရုိ့ ခ်လာႏိုင္ေအာင္ ကူညီရဖုိ့ျဖစ္ေတ။ ေနာက္ျပီးေက လူသားတိကို ယွင္းယွင္းလင္းလင္းေတြးျမင္တတ္လာေအာင္၊ ျဖစ္ႏုိင္ေျခဟိေရ တျခားနည္းလမ္းတိကုိ ေသေသျခာျခာခြဲျခမး္စိတ္ျဖာတတ္ေအာင္၊ ယင္းနည္းလမ္းတိထဲက တခုခုကို သူရုိ့အင္အားနန့္ သူရို့ ရြီးျခယ္တတ္လာေအာင္ လုပ္ပီးႏိုင္ရဖုိ့ျဖစ္ေတ။ ေနာက္ျပီးေက သူရုိတိ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တိကို လက္တြိအေကာင္အထည္ေဖာ္ဖုိ့ စြမ္းပကားတိဟိလာေအာင္လဲ လုပ္ပီးရဖုိ့ျဖစ္ေတ။

 

              ပုဂိၢဳလ္ရီးနန့္ ရုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာတုိးတက္ဖြံျဖိဳးျခင္းကုိ ခြဲျခားပစ္လု့ိမရ။ ေဒဟင့္မွာလူသားတိေရ ဖြံျဖိဳးတုိးတက္ျခင္းတိကို လုပ္လာႏိုင္ဖုိ့အတြက္ တုိးတက္ျခင္းဆုိစြာဇာဟင့္လဲ၊ ဇာပုိ္င္ ဦးတည္ခ်က္နန့္ သူ ့အသုိင္းအ၀ုိင္းကုိေခၚလားဖုိ့လဲ ဆုိစြာကို ဆံုးျဖတ္ရဖုိ့ျဖစ္ျပီးေက ပဇာပုိင္ ကုိင္တြယ္ေျဖယွင္းဖုိ့လဲ ဆံုးျဖတ္ရဖုိ့ျဖစ္ေတ။ လူသားတိေရ သူ ့ပတ္၀န္းက်င္အသုိင္းအ၀ုိင္းနန့္ ကင္းကြာျပီးေက ဖြံ ့ျဖိဳးတုိးမွဳတိကို လီဟာနယ္ထဲမွာ လုပ္လု့ိမရ။ သူမ်ားတိကလဲ သူ့ရုိ့တိအတြက္ ဖြံ ့ျဖိဳးတုိးတက္လာေအာင္လုပ္ပီးလုိ့ မရ။ လူသားတိဧ။္ အသိအျမင္ႏုိးၾကားမွုဆုိစြာ စုိင္းစားျခင္း၊ ဆံုးျဖတ္ျခင္းနန့္ လက္တြိေဆာင္ရြက္ျခင္းကနိန္လာေရ။ ယင္းပုိင္ပ်ာယ္ သူ ့စြမ္းပကားကုိလဲ လက္တြိလုပ္ေဆာင္ခ်က္တိ လုပ္ျပီးမွရာတဆင့္ တုိးျမွင့္လုိ့ရဖုုိ့ျဖစ္ေတ။

 

             အလုုပ္တိလုပ္ေတဆုိစြာ သူမ်ားနန့္ ပူေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းပင္ျဖစ္ေတ။ ယင္းပုိင္မဟုတ္ဘဲ တကြဲတျပားစီလားလုပ္ေက လူတိေရ စိတ္ပုိ္င္းဆုိင္ရာအရအင္အားခ်ိနိ ပနာ ရုပ္ပုိင္းဆုိင္ရာအရပါ ခိုကုိးရာမဟိ ျဖစ္လားတတ္ေတ။ ေယဇုနန့္ လြတ္ေျမာက္ရီးအတြက္ ပညာရီးေရ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္းအတြက္ ပညာရီးပင္ျဖစ္ေတ။ ပဇာျဖစ္လုိ့လဲ ဆုိေက ယင္းပုိင္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွရာ လူသားတိေရ သဘာ၀ အေႏွာင္အဖြဲ ့တိနန့္ လူသားအခ်င္းခ်င္း ခ်ဳပ္ခ်ယ္ ကန့္သန့္မွဳတိေအာက္က လြတ္ေျမာက္ႏုိင္ဖု့ိျဖစ္ေတ။ ေယဇုနန့္ ေဒနိန္ရာမွာ ပညာရီးဆုိစြာေရ ကာယကံသွ်င္ လူပုဂိၢဳလ္တိနန့္ ဆုိင္ျပီးေက ကာယကံသွ်င္ ပုဂၢိဳလ္တိ အတြိအၾကံဳနန့္ ဆက္စပ္နိန္ေရ။ သူရုိ့ အသိျမင္ႏုိးၾကားမွဳကုိ တျခားလူတိက လာလုပ္ပီးလုိ့မရ။ ေနာက္ျပီးေက ပညာရီးေရ လူမွဳရီးရာ အရာေရာက္လာဖုိ့အတြက္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္တခုပင္ျဖစ္ေတ။ ပဇာျဖစ္လ့ုိလဲ ဆုိေက ပညာရီးေၾကာင့္ လြတ္လပ္လားခေရ လူတစ္ေယာက္ေရ အသုိင္းအ၀ုိင္းမွာ အရီးပါေရ လူျဖစ္လာျပီးေက ပညာရီးကဖန္တီးလုိက္ေတ သူ ့ေျပာင္းလဲမွဳတိေရ သူနိန္ထုိင္ေရ အသုိင္းအ၀ုိင္းအ၀ုိင္းကုိပါ အက်ိဳးသက္ေရာက္နိန္လုိ့ပင္ျဖစ္ေတ။ ေနာက္အျမင္တမ်ိဳး ဟိသိမ့္ေရ။ လူတိေရ တခုခုလုိခ်င္လုိ့ ပညာသင္ကတ္ေတ။ ယင္းပုိင္ ဖြံျဖိဳးတုိးတက္လာဖု့ိ စြမ္းပကားတိဟိလာေအာင္ သူရုိ့တိပညာ သင္ယူစြာေရ အသိအျမင္ႏုိးၾကားလာေအာင္နန့္ နားလည္မွဳပုိဟိလာေအာင္ လုပ္စြာပင္ျဖစ္ေတ။ ယင္းပုိင္မဟုတ္ဘဲ ထရံမွာခ်ိတ္ထားဖုိ့ ဘြဲ ့ရလက္မွတ္ရစြာေလာက္၊ ပညာတတ္ျဖစ္ေတဆုိေရ ဂုဏ္ပကာသနကို လုိခ်င္စြာေလာက္၊ ငါသိငါတတ္ဆုိေရ စိတ္ၾကီး၀င္စြာေလာက္ဘဲဟိေက ယင္းလူေရ ပညာရီးေၾကာင့္ လြတ္ေျမာက္လားေရလူလုိ့ မေခၚႏိုင္။ ယင္းပုိင္ စိတ္ဆႏၵတိဟိစြာေရ ေလာဘေဇာတက္ပနာ ေရာဂါရနိန္ေရ အသို္င္းအ၀ုိင္းဧ။္ ျပယုဂ္တခုပင္ျဖစ္ေတ။ တရား၀င္အသိအမွတ္ျပဳထားေရ ဘြဲ ့ရလက္မွတ္ (၀ါ) သင္တန္းဆင္းလက္မွတ္တိ မ်ားလာစြာကို အသိအျမင္မ်ားလာစြာလုိ့မေခၚ၊ ယင္းဟင့္ေရ ဖြံ ့ျဖိဳးတုိးတက္ျခင္းနန့္ တခုလဲ မဆုိင္။

            ေယဇုနန့္ သက္ၾကီးပညာရီးစြာ ဖြံျဖိဳးတုိ္းတက္ျခင္းအတြက္ဆုိေက လူသားတိဘ၀အတြက္ အစိတ္အပုိင္းတခု ျဖစ္နိန္ရဖုိ့။ ဘ၀ထဲမွာ ႏွစ္ပနာ ဘ၀နန့္ ခြဲျခားလုိ့ မရေအာင္ ဟိနိန္ရဖုိ့။ ပစၥည္းတခုပုိင္ တုိက္တာထဲမွာ ထည့္ထားျပီးေက တစ္ရက္၊ တပတ္ေလာက္ၾကာလုိ့ ကုိယ္လုိခ်င္ခါမွ ထုတ္ယူလုိ့ရေရ ပုိင္မျဖစ္သင့္။ ေနာက္ျပီးေက ပညာရီးကုိ လူတစ္ေယာက္ကိုအဓၶမ ပီးလုိ့မရ။ ပညာသင္ယူေရလူအားလံုးေရ ကိုယ့္စိတ္နန့္ကိုယ္ လုိလိုလားလား သင္ယူႏုိင္ရဖုိ့ျဖစ္ေတ။ ပဇာျဖစ္လုိ့လဲဆုိေက ဇာသူကဇာေလာက္ပင္ သင္ျပလီပတ္စီ သင္ယူရယ္လူတိက သင္ယူခ်င္ကတ္မွ ပညာရီးအရာေရာက္ဖုိ့ျဖစ္ေတ။ ေနာက္ထပ္လုိ့ေျပာရေက သက္ၾကီးပညာရီးဆုိစြာ စုိက္ပ်ိဳးရီး၊ က်မ္းမာရီး၊ စာပီ နန့္ စက္မွဳလက္မွုကန္ဒ တိကုိက်ည္း သင္ေရ အရာမဟုတ္။ ေဒပုိင္ ကြဲျပားနိန္ေရ ပညာရီးကန္ဒတိကေတာ့ လူသားတိ ဘ၀တိနန့္ ဆက္စပ္နိန္စြာပင္ျဖစ္ေတ။ ယျပီးေက သူရု့ိတိ ပေဇာင္ပုိင္လူျဖစ္လာဖုိ့စြာနန့္လဲ ဆုိင္ေရ။ ပဲကုိ ေရာင္းဖုိ့အတြက္ ပဲစ်ီးကြက္လည္ပတ္ပံုနန့္ အဟာရ ခ်က္လုပ္ျခင္းအေၾကာင္းကုိ မသိေက ပဲကုိ ဘေဇာင္ပုိင္စုိက္ပ်ိဳးရဖုုိ့လဲ သင္ယူစြာေရ ထင္သေလာက္ အသံုး၀င္ဖု့ိမဟုတ္။ ဆုိလုိခ်င္စြာက သက္ၾကီးပညာရီးစြာ ေျပာင္းလဲ ျခင္းတိျဖစ္ေပၚလာေအာင္ ျမွင့္တင္ပီးဖုိ့လုိအပ္ေတ။ တဆက္တည္းမွာဗ်ာယ္ လူသားတိေရ သူရုိ့ကုိ တျခားလူတိက လႊမ္းမုိးခ်ဳပ္ခ်ယ္ပနာ ေျပာင္းလဲႏွိမ့္က်ခုိင္းေရ အရာတိနန့္ သဘာ၀ေဘးဆုိးဒဏ္ေၾကာင့္ ေျပာင္းလဲလားေရ (မလုိလားအပ္ေတ) အရာတိကို ေဒပညာရီးက ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏုိင္ရပါဖုိ့ျဖစ္ေတ။ ထပ္လုိ့ဆုိရေက သက္ၾကီးပညာရီးစြာ လူသားတိ တဘ၀လံုးနန့္ ဆုိင္ပနာ၊ လူသားတိမွာ နဂုိဟိနိန္ျပီးသားအရာတိနန့္ စလုိ့ တည္ေဆာက္ရပါေရ။

 ေျပာင္းလဲျခင္းနန့္ သက္ၾကီးပညာရီး

             သက္ၾကီးပညာရီးအတြက္ ပထမဆံုးလုပ္ေဆာင္ခ်က္က လူတိကို ေျပာင္းလဲ (တုိးတက္) ခ်င္စိတ္ဟိလာေအာင္ ႏိုးဆြပီးျခင္းနန့္ ယင္းေျပာင္းလဲ (တုိးတက္) ျခင္းေရလဲ လက္တြိလုပ္လုိ့ ျဖစ္ေတဆုိစြာကို နားလည္ေအာင္လုပ္ပီးျခင္းျဖစ္ေတ။ ဆင္းရဲတြင္းနက္နိန္စြာတိ၊ ဒုကၡခံနိန္ရစြာတိစြာ ထာ၀ရဘုရားသခင္ လုပ္ထားလုိ့ သူ ့အလုိအတုိင္း ေဒပုိင္ဘဲနိန္ရဖုိ့ ဆုိေရ ယံုၾကည္ခ်က္ေရ လူသားတိ လြတ္လပ္ျခင္းအတြက္ အဓိက ရန္သူပင္ျဖစ္ေတ။ ကုိယ္ရုိ့ၾကံဳတြိခံစားနိန္ရေရ အေျခအနိန္တခုကို မလုိလားမႏွစ္သက္ေက ယင္းအေျခအနိန္ကနိန္ ေျပာင္းလဲ တုိးတက္ခ်င္စိတ္ဟိရဖုိ့။ ယင္းပုိင္မဟုတ္ေက ေဒဟင့္ေရ ကေကာင္းဆုိးရြားစီေရ ကိစၥပင္ျဖစ္ေတ။ ယင္းပုိင္ ဆင္းရဲျခင္းတိ၊ ေရာဂါကပ္ဆုိးတိ၊ ဖိႏွိပ္ျခင္းတိ၊ အာဏာသွ်င္တိေအာက္မွာနိန္ရစြာေရ လူသားတိဘ၀ကို ဆုိးရြားစီေရ ဆုိစြာကို လူသားတိအယင္ နားလည္ဖုိ့ လုိအပ္ေတ။ ယျပီးေက ယင္းဆုိးရြားေရ အေျခအနိန္တိကနိန္ ေျပာင္းလဲတုိးတက္ေအာင္ တစ္ေယာက္ခ်င္းစီျဖစ္ျဖစ္၊ စုေပါင္းလုိ့ပင္ျဖစ္ျဖစ္ လုပ္လိ့ုရေရ ဆုိစြာကိုလဲ လူသားတိ နားလည္ဖုိ့လုိအပ္ေတ။

             ေယဒါလဲ ယင္းပုိင္အလုပ္တိကို သက္ၾကီးပညာရီးလုိ့ ေခၚေလ့ေခၚထ မဟိကတ္ေတပုိင္ သက္ၾကီးပညာရီးအဖြဲ ့အစည္းတိနန့္ ပညာရီးဌာနတိကလဲ ယင္းအလုပ္တိကုိ သူရုိ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္တခုအျဖစ္ သတ္မွတ္ေလ့ မဟိကတ္။ ယင္းပုိင္ယာ အဘုေသွ်တစ္ေယာက္ကုိ လမ္းေလွ်ာက္ဖုိ့ စကားေျပာဖုိ့ သင္ပီးစြာကိုလဲ ပညာရီးဆုိပနာ လူတိက မေခၚကတ္။ ေယဒါလဲ အဘုေသွ်တစ္ေယာက္ အခ်ိန္တန္လုိ့ သူ့စြာနန့္ သူူစကားမေျပာတတ္ ဆုိခါမွ ဂီလာနတိအတြက္ သီးသန့္ဖြင့္ထားေရ ေက်ာင္းတိကုိ ပုိ့ကတ္ေတ။ ယင္းပုိင္ပ်ာယ္ သက္ၾကီးပညာရီးအဖြဲ ့အစည္းတိက လူတိအတြက္လုိအပ္ေတ အသိျမင္ႏုိးၾကားျခင္းကိစၥတိကို မလုပ္ေကလဲ ေျပာင္းလဲျခင္းကေတာ့ သူရုိ့တိ လုပ္ေဆာင္နိန္ကတ္ေတ လုပ္ရပ္အေျခအနိန္တိ ဘားမွာအမ်ားၾကီး မူတည္နိန္ပါေရ။ ဖြံ ့ျဖိဳးတုိးတက္တုန္း ႏုိင္ငံတိမွာကေတာ့ ေဒအလုပ္ကို တစ္ေယာက္ေယာက္က ျဖစ္ျဖစ္၊ အဖြဲ ့အစည္းတခုကျဖစ္ျဖစ္ လုပ္ပါေရ။ ေဒအလုပ္ကုိ အသုိင္းအ၀ုိင္းတုိးတက္ရီးေဆာင္ရြက္ေတလူတိကဘင္ျဖစ္ျဖစ္၊ ႏုိင္ငံရီးနန့္ဆုိင္ေရ ပညာရီးအရာဟိတိကဘင္ျဖစ္ျဖစ္၊ သက္ၾကီးပညာရီးၾဆာတိကပင္ ျဖစ္ျဖစ္၊ လုပ္ေကလဲ ေဒလုပ္ရပ္ေရ အဂယင့္မွာက အဖြဲ ့အစည္းနန့္ ကြ်မ္းက်င္မွဳနန့္ ဆုိင္ေရ ကိစၥတိရာျဖစ္ေတ။ အရီးၾကီးစြာက အလုပ္ျပီးေျမာက္ဖုိ့ရာျဖစ္ျပီးေက ေဒဟင့္ကို တုိးတက္ရီးနန့္ ပညာရီးလုပ္ေဆာင္ခ်က္တိအတြက္ အေျခခံက်ျပီးေက မဟိမျဖစ္လုိအပ္ေတ အရာတခုအျဖစ္ မွတ္ယူသင့္ေရ။

                သက္ၾကီး ပညာရီး ဒုတိယအဆင့္လဲ ယင္းအတုိင္းရာျဖစ္ေတ။ ယင္းခ်င့္စြာ လူတိကို ပဇာပိုင္ ေျပာင္းလဲျခင္းတိကို သူရုိ့တိလုိခ်င္ေလ၊ ယင္းပုိ္င္ေျပာင္းလဲျခင္းတိကို ပဇာပုိင္ဖန္တီးရဖုိ့လဲ ကူညီျခင္းပင္ျဖစ္ေတ။ ဥပမာ- ရြာက လူတိကို ငွက္ဖ်ားေရာဂါပုိးဆုိစြာေရ အျမစ္ျပတ္ေအာင္တုိက္ဖ်က္လုိ့ရေရ၊ တသမတ္တည္း ၾကာရွည္ဒုကၡခံနိန္ရဖုိ့ အရာမဟုတ္ဆုိစြာကို သိေအာင္ ေျပာစြာေလာက္နန့္ မရသိမ့္ပါ။ သူရုိ့တိကို ငွက္ဖ်ားေရာဂါပုိးကို ဆီးတိေသာက္ပနာ၊ ျခင္တိကုိ ႏွိမ္ႏွင္းပနာ ပေဇာင္ပုိ္င္ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ရေလ၊ ေရာဂါျဖစ္လာခါလဲ ပေဇာင္ပုိ္င္ ဆီးကုရေလ ဆုိစြာကိုပါ သင္ပီးရပါဖုိ့။ ေယဇုနန့္ အကြ်န္ရုိ့တိမွာ လူတိ အသိအျမင္ကို က်ယ္ျပန့္စီဖုိ့ သင္ယူျခင္းနန့္ ဆုိင္ေရ ျဖစ္စုိင္တိပါ၀င္ေရ ပညာရီးဆုိင္ရာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္တိအမ်ားၾကီးဟိပါေရ။ ယင္းပုိင္ဗ်ာယ္ လူသားတိနန့္ လူ ့ပတ္၀န္းက်င္ကဘ၀တိ ျမင့္တက္လာဖုိ့အတြက္ အထက္ပါ ပညာရီးလုပ္ေဆာင္ခ်က္တိကို ေပါင္းစည္းဖုိ့လုိအပ္ပါေရ။ ယင္းဟင့္တိေရ ပညာသင္ျပသူ (လမ္းညႊန္သူ) တိအလုပ္ပင္ျဖစ္ေတ။


သက္ၾကီးပညာရီးနယ္ပယ္

            ေယဇုနန့္သက္ၾကီးပညာရီးဆုိစြာ လူသားတိနားလည္ႏုိင္စြမ္းကို ျမွင့္တင္ပီးစြာတိ၊ လူသားတိႏုိးၾကားတက္ၾကြလာေအာင္လုပ္ပီးစြာတိ၊ ကုိယ့္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ကိုယ္တုိင္ခ်တတ္ေအာင္နန့္ ခ်မွတ္ျပီးသားဆံုျဖတ္ခ်က္တိကို ကုိ္င္တယ္ေျဖယွင္းတတ္ေအာင္ လုပ္ပီးေရ အရာတိပင္ျဖစ္ေတ။ ယင္းဟင့္မွာ ေလ့က်င့္ပီးမွဳတိ ပါေရ၊ ေယဒါလဲ ယင္းဟင့္ထက္ပုိသိမ့္ေရ။ ယင္းဟင့္မွာသြီးထုိးလံွဳ့ေဆာ္မွဳတိပါေရ၊ ေယဒါလဲ ယင္းဟင့္ထက္ ပုိသိမ့္ေရ။ ယင္းဟင့္မွာ အဖြဲ ့အစည္းတိနန့္ ရြိေျပာင္းျခင္းတိပါေရ။ ေယဒါလဲ သက္ၾကီးပညာရီးဆုိစြာ ရြယ္ရည္ခ်က္ဟိိဟိ နန့္ ျဖစ္လာဖုိ့ ယင္းဟင့္ထက္ အမ်ားၾကီး ပုိပါေရ။

            ေယဇုနန့္ ပညာရီးသမားတိဘက္က ၾကည့္ေက သက္ၾကီးပုိ္င္းပညာရီးေရ ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စားဟိျပီးေက တစ္ခုနန့္ တစ္ခု မီွခုိနိန္ကတ္စြာကို တြိရေရ။

           ပထမတမ်ိဳးက ေယဘုယသမားတိျဖစ္ေတ ႏုိင္ငံရီးလွဳပ္သွ်ားသူတိနန့္ ပညာရီးသမားတိပင္ျဖစ္ကတ္ေတ။ သူရုိ့တိေရ ႏုိ္င္ငံရီးပါတီတိက လူတိဟုတ္ခ်င္မွဟုတ္ဖုိ့၊ ယင္းပုိင္ဗ်ာယ္ အသုိင္းအ၀ုိင္းဖြံျဖိဳးတုိးတက္ေရးေဆာင္ရြက္သူ နန့္ ဘာသာရီးၾဆာတိ ဟုတ္ခ်င္မွလဲ ဟုတ္ဖုိ့။

            ယင္းလူတိစြာ သူရုိ့တိ လုပ္နိန္ကတ္ေတ အလုပ္သေဘာသဘာ၀အရ ၾကားနိန္လုိ့ မရေရလူတိျဖစ္ကတ္ေတ။ သူရုိ့လုပ္နိန္ကတ္ေတအရာတိေရ လူသားတိ နိန္ထုိင္ေရ အသုိင္းအ၀ုိင္းကို ေျပာင္းလဲဖုိ့၊ အသံုးခ်ဖုိ့ ၾကိဳးစားကတ္စြာတိကို အက်ိဳးသက္ေရာက္မွဳဟိစီေရ။ ရြာကလူတိကို ငွက္ဖ်ားေရာဂါဆုိစြာ တုိက္ဖ်က္လုိ့ရေရလုိ့သင္ပီးလုိက္စြာေရ သူရုိ့ကုိ ပုိလုိ့ၾကီးမားေရ အသိုင္းအ၀ုိင္းတခုကို ေတာင္းဆုိျခင္းကို ျဖစ္ေပၚစီေရ။ အနည္းဆံုးသူရုိ့တိေရ ပုိးသတ္ဆီးတိ၊ ဆီး၀ါးတိ၊ အသိပညာပီးသူတိ ရဟိေအာင္ေတာင္းဆုိကတ္ဖုိ့။ သူရုိ့တိေရ သူရုိ့သိစြာေလာက္နန့္ ေၾကနပ္တင္းတိမ္နိန္ေရ တဆင့္ခံလူသားတိ ဟုတ္ကတ္ဖုိ့ မဟုတ္ဗ်ာယ္။ သူရုိ့လုိခ်င္စြာတိအတြက္ စိတ္အားထက္သန္လာေရ လူတိေရ ေျပာင္းလဲမွဳတခု မျဖစ္ေပၚလာေရအခါ (၀ါ) အစားထုိးဖုိ့ တခုခု မရေရအခါ ယင္းဟင့္တိကို မလုပ္ပီးႏုိင္ေရ အာဏာပုိင္တိကုိ မေၾကမနပ္ျဖစ္ပနာ မုန္းတီးလာကတ္ဖုိ့ ျဖစ္ေတ။ ေယဇုနန့္ သက္ၾကီးပညာရီးဆုိစြာ အဆင့္ျမင့္ ႏုိင္ငံရီးလုပ္ေဆာင္ခ်က္တရပ္ပင္ျဖစ္ေတ။

            ေဒေယဘုယသမားတိ အလုပ္ေရ သက္ၾကီးပညာရီးအတြက္ အကၡရာပင္ျဖစ္ေတ။ သူရုိ့လုပ္ရဖုိ့ တာ၀န္တိျပီးခါမွ ေတာင္းဆုိမွဳတိ ျဖစ္ေပၚစီျပီးေက ျပသနာတိကို သတ္မွတ္ပီးႏိုင္ဖုိ့ျဖစ္ေတ။ ယျပီးခါမွ အကြ်န္ရုိ့ေခၚေရ “ကြ်မ္းက်င္သူတိ” ကထိထိေရာက္ေရာက္ အသံုး၀င္လာဖုိ့ျဖစ္ေတ။ စာဖတ္သူတိကရာ ရြာတရြာကို လားျပီးေက နာလာေျမာင္းပုပ္တိကို ဘေဇာင္ပုိင္ ဆီးျဖန္းရဖုိ့လဲ ယွင္းျပေက ယဥ္ယဥ္ေက်းေက်း နားေထာင္ကတ္လိမ့္မယ္။ ေယဒါလဲ ယင္းရြားသားတိက ယင္းပို္င္ နာလာအင္းတိကို ပဇာျဖစ္လို့ ဆီးျဖန္းရလဲ၊ ဆီးျဖန္းလုိ့ ဇာျဖစ္လာဖုိ့လဲ နားမလည္ေက စာဖတ္သူတိ ျပန္လားခေရအခ်ိန္မွာ တခုလဲ ျဖစ္လာဖုိ့မဟုတ္။ ေယဇုေၾကာင့္နန့္ က်မ္းမာရီးအတြက္ ပညာပီးေရလူတစ္ေယာက္အနိန္နန့္ ယင္းပုိင္ယွင္းလင္းခ်က္တိကုိ သူကုိုယ္တိုိင္ ယွင္းလင္းႏုိ္င္ရဖု့ိျဖစ္ေတပုိင္ ယွင္းလင္းဖုိ့အတြက္လဲ ျပင္ဆင္ထားသင့္ေရ။ ရြာသူ၊ ရြာသားအမ်ားစုကရာ ျခင္သတ္ဆီးျဖန္းရေရ ရည္ရြယ္ခ်က္တိ၊ သူရုိ့ကုိယ္တုိင္ ပဇာပုိင္ ျဖန္းဖုိ့လဲဆုိစြာတိကို ၾကိဳလုိ့ သင္ယူေလ့လာထားကတ္ဖုိ့ဆုိေက ယင္းက်မ္းမာရီးပညာပီးသမားတိ ေလ့လာထားေရ တဖက္ကမ္းခပ္ အသိအျမင္တိေရ ပုိလုိ့အက်ိဳးသက္ေရာက္စီဖုိ့ ျဖစ္ေတ။

             ကြ်မ္းက်င္သူတိနန့္ ဆုိင္ေရ သက္ၾကီးပညာရီးအဆင့္မွာ က်မ္းမာရီး၊ စိုက္ပ်ိဳးရီး၊ ပက္လက္ေခ်ေစာင့္ေသွ်ာက္ရီး။ စီမံခန့္ခြဲရီး၊ စာတတ္ေျမာက္ရီး နန့္ တျခားပညာရီးအမ်ိဳးအစားတိအျဖစ္ နယ္ပယ္အသီးသီးကြဲလားပါေရ။ ေယဒါလဲ ေဒနယ္ပယ္တခုစီစြာ လံုးခ်င္းက်ည္း ရပ္တည္လုိ့မရပါ။ သူရုိ့အလုပ္တခုနန့္ တစ္ခုေရ ေပါင္းစည္းဆက္စပ္နိန္ဖုိ့လုိေရ။ စုိက္ပ်ိဳးရီးကြ်မ္းက်င္ေရလူတိအလုပ္ေရ အဟာရေဗဒပညာသွ်င္တိ နန့္ ရြာသူ၊ ရြာသားတိကုိ ေရာင္း၀ယ္ေဖာက္ကားစြာမွာ ေလ့က်င့္ပီးေရလူတိနန့္ ဆက္စပ္နိန္ရဖု့ိ။ ယင္းပုိင္မဟုတ္ေက ရြာသားတိကို စာသင္ပီးဖု့ိ လူတိနန့္လဲ ဆက္စပ္ပနာ လုပ္ခ်င္ေကလုပ္ရဖုိ့။ အဂယင့္မွာ သက္ၾကီးပညာရီးတခုလံုး ရုပ္လံုးေပၚလာဖုိ့အတြက္ ပင့္ကူအိမ္ပုိ္င္ တမွ်င္နန့္တမွ်င္ေသျခာ ရက္လုပ္ထားျပီးေက၊ တမွ်င္ခ်င္းစီက တျခားအမွ်င္တိကုိ ေထာက္ပံ့အားပီးပနာ ဆက္စပ္နိန္ေရပုိင္ျဖစ္နိန္ရဖု့ိ။ သက္ၾကီးပညာရီးမွာ အစျပဳျခင္းနန့္ ျပီးဆံုျခင္းဆုိစြာဟိေရလုိ့ အကြ်န္မဆိုလုိပါ။ ယင္းပုိင္ဗ်ာယ္ လူပုဂိၢဳလ္တဦးတစ္ေယာက္ (၀ါ) အသုိင္းအ၀ိုင္းတခုအတြက္ သက္ၾကီးပညာရီးနယ္ပယ္တုိင္းမွာ မဟိမျဖစ္ ပါရဖု့ိလု့ိလဲ မဆုိလုိပါ။ အကြ်န္ေျပာခ်င္စြာက သက္ၾကီး လူထုပညာရီးဆုိစြာ သူ့ဘာသာသူ သီးသန့္ ရပ္တည္လုိ့မရလုိ့ ေျပာခ်င္စြာ။ အဂယင့္ရာလူတိေရ သူရုိ့က်မ္းမာရီးပုိေကာင္းလာေအာင္ ျမွင့္တင္ခ်င္စိတ္ဟိေက က်မ္းမာရီးပညာပီးသမားေရ သူရု့ိတိကို ေရာဂါတိၾကိဳတာကာကြယ္ရီးအေၾကာင္းတိကိုေျပာယင္း တဆက္တည္း စုိက္ပ်ိဳးရီးနည္းလမ္းတိကုိလဲ ျမွင့္တင္ဖုိ့အတြက္လုိအပ္ေတဆုိစြာကို အသိအျမင္ပီးႏုိင္ရဖုိ့၊ ယင္းပုိင္မဟုတ္ေက ေရာဂါကုသရီး ဆီးပီးခန္းေခ်တစ္ခု အုတ္ျမစ္က်လာေအာင္ ကူညီပီးသင့္ေရ။ ယျပီးေက က်မ္းမာရီးအတြက္ ပညာပီးသမားတိမွာ စုိက္ပ်ိဳးရီးကြ်မ္းက်င္သူတိနန့္ပါ အဆက္အသြယ္ အခ်ိတ္ဆက္ဟိသင့္ေရ။ ေယမွရာ အသစ္ထြက္ေပၚလာေရ လူတိဧ။္ 63စိတ္၀င္စားမွဳကို ျဖည့္ဆည္းပီးႏုိင္ဖုိ့ျဖစ္တယ္။

             ေယဒါလဲ တျခားတသီးပုဂိၢလိကတိနန့္ အသုိင္းအ၀ုိင္းတိက သူရုိ့စိတ္၀င္စားေရ သီးျခားကိစၥတိကို ေဆာင္ရြက္ခ်င္ေဆာင္ရြက္ကတ္ဖု့ိ။ ယင္းကိစၥတိအထေျမာက္ဖုိ့အတြက္ လူထုပညာရီးက သင့္ေလ်ာ္ေရ နည္းလမ္းနည္းနာတိ ျဖည့္စြက္ကူညီပီးႏုိင္ရဖုိ့ ျဖစ္ေတ။ ဥပမာ ယင္းပညာရီးေရ လူသားတိစာတတ္ေျမာက္ေရးကို ဦးတည္ဖုိ့အတြက္ စနစ္တက်ျပဳလုပ္ထားေရ ပညာရီးကို အေကာင္အထည္အေဖာ္ႏုိ္င္ခေကေတာင္ (လုိအပ္ေတ)စာအုပ္စာတမ္းတိ စီစဥ္ပီးႏုိင္ရဖုိ့ ျဖစ္ေတ။ လူထုပညာရီးဆုိစြာ လူတိကုိ သူရုိ့ပတ္၀န္က်င္မွာဟိျပီးသားပညာသင္ေထာက္ကူျပဳ အရင္းအျမစ္တိျဖစ္ေတ ဆီးကုခန္း၊ ဗဟုသုတဟိေရလယ္သမား၊ ေက်ာင္းၾဆာ တိဘားက ဘေဇာင္ပုိင္ သင္ယူလုိ့ ရေလဆုိစြာကို ျပသရဖု့ိ ျဖစ္ေတ။ သက္ၾကီး လူထုအပညာရီး အစပုိင္းမွာ အေျခခံအုတ္ျမစ္ခ်ေရနိန္နန့္ လူတိေရ သူရုိ့လုိခ်င္ေရ ဆႏၵတိ၊ အက်ိဳးစီးပြားတိကို မူတည္ပနာ သူရုိ့လုိခ်င္ေရ ပညာရီးပံုစံကုိ သူရုိ့ဘာသာ တည္ေဆာက္ရဖု့ိျဖစ္ေတ။ ပညာသင္ျပေရလူကုိယ္တုိင္ကလဲ ယင္းပုိ္င္လုပ္ေဆာင္ခ်က္တိကုိ သူလက္တြိလုပ္နိန္ေရ လုပ္ငန္းေဆာင္တာတိကနိန္တဆင့္ ျပသရဖိ့ုျဖစ္ေတ။ ယင္းဟင့္တိက လူတိအသိအျမင္ဗဟုသုတကို တုိးေအာင္လုပ္ေရ အလုပ္တိျဖစ္ေတ စာဖတ္ျခင္း၊ ေရဒီယုိနားေထာင္ျခင္း၊ ေဆြးေႏြးျခင္း၊ ကာယေလ့က်င့္ခန္းတိမွာပါ၀င္ျခင္း နန့္ တျခား ပညာရီးနန့္ဆုိင္ေရ ကာလတုိ သင္တန္းတိကုိ တက္ေရာက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေတ။

သက္ၾကီးပညာရီး နည္းစနစ္

            ဇာနည္းစနစ္က ဇာအခ်ိန္မွာ အသင့္ေတာ္ဆံုးလဲ ဆုိစြာက အေၾကာင္းအရာအမ်ားၾကီးဘားမွာ မူတည္ေရ။ အေျခခံအက်ဆံုးအခ်က္တခုက ဇာကိုရြီးျခယ္ရဖုိ့လဲ ဆုိစြာပင္ျဖစ္ေတ။ မိခင္တိေရ သားသမီးတိကုိ လမ္းေလွ်ာက္ဖုိ့၊ စကားေျပာဖုိ့စြာကို ပီးလုိ့မရ။ လမ္းေလွ်ာက္ျခင္း၊ စကားေျပာျခင္းေရ အမိက အေသွ်ကို ပီးလုိ့ရေရ ပစၥည္းမဟုတ္။ အေခ်က သူ ့မွာနဂုိဟိျပီးသား လမ္းေလွ်ာက္ဖုိ့တတ္ေတ ပင္ကုိယ္စြမ္းရည္အရ လမ္းေလွ်ာက္ဖုိ့တတ္လာေအာင္ရာ အမိက ကူညီပီးစြာျဖစ္ေတ။ သက္ၾကီးပညာရီးဆုိစြာလဲ ယင္းအတုိင္းရာျဖစ္ေတ။ သင္ျပသူတိက သင္ယူသူတိကို သက္ၾကီးပညာရီးစနစ္မွာ သူရုိ့ပုိ္င္ဆုိင္ထားစြာတခုကို ပီးစြာမဟုတ္။ သင္ယူသူတိက သူ ့ပင္ကုိယ္စြမ္းရည္နန့္သူ တုိးတက္လာေအာင္ သင္ျပသူက ကူညီပီးျခင္းရာျဖစ္ေတ။ ဆုိလုိိခ်င္စြာကေတာ့ သက္ၾကီးပညာရီးစနစ္မွာ သင္ျပသူတိေရ သင္ယူသူတိနန့္တတူ သူရုိ့ခ်မွတ္ထားေရ ပညာရီးနန့္ လက္တြိလုပ္ေဆာင္ခ်က္တိမွာ အစကတည္းကပင္ ပါ၀င္ရဖုိ့ျဖစ္ေတ။ သင္ယူသူတိက သူရုို့အတြက္ တခုခုရည္စူးပနာ လုပ္နိန္ေရအလုပ္တိမွာ ကုိယ္တုိင္ ပါ၀င္ေဆာင္ရြက္ႏုိင္မွရာ တခုခုရဟိနိန္ေရဆုိေရအသိ နန့္ အေတြးအေခၚေခ်တိကို လက္ဆုပ္လက္ကုိင္ျပဳမိႏုိင္ကတ္ဖုိ့ျဖစ္ေတ။ ယျပီးမွရာ ယင္းအလုပ္တိေရ သူရုိ့တိအတြက္လုပ္ေတအလုပ္တိျဖစ္္လာဖုိ့။ သင္ယူသူတိဧ။္ ပူေပါင္းပါ၀င္ႏုိင္ေရအလုပ္တိကေတာ့ ဇာမဆုိျဖစ္ႏုိင္ေရ။ ေဆြးေႏြးျခင္းထဲမွာ ၀င္လုိ့ေဆြးေႏြးစြာပင္ျဖစ္ျဖစ္၊ စာအသံထြက္ပနာ ဖတ္စြာတိ၊ အသံမထြက္ဘဲဖတ္စြာတိ၊ ျမီကိုလုိအပ္ေတ အတုိင္းအတာပမာဏျဖစ္ေအာင္ထြန္ယက္စြာတိပင္ျဖစ္ျဖစ္ ျဖစ္ႏုိင္ေရ။ အရီးၾကီးစြာတခုက သင္ယူသူတိေရ လုပ္ယင္းကုိင္ယင္းပင္း သင္ယူကတ္ရဖုိ့ျဖစ္ေတ။ ပထမဥပမာထဲက အဘုေခ်တိ လမ္းေလွ်ာက္ဖုိ့တတ္ေအာင္ လမ္းေလွ်ာက္ယင္း သင္ေရပုိင္ပင္ျဖစ္ေတ။

               ဒုတိယအေျခခံက်ေရအေၾကာင္းအရာတခုက လူတိေရ သူရုိ့စိတ္၀င္စားေရဘာသာရပ္တိထဲက သူရုိ့သိထားစြာတိကို သတိမျပဳမိခေကေတာင္မွ တခုခုကိုေတာ့ သိနိန္ကတ္ေတ။ သင္ျပသူ ၾဆာတိ မသိေရအေၾကာင္းအရာတခုခုကိုေတာ့ သူရုိ ့တိသိထားဖုိ့ျဖစ္ေတ။ ဥပမာ ေျပာရေက ရြာသားတိေရ ဇာအခ်ိန္၊ ဇာရာသီမွာ ငွက္ဖ်ားေရာဂါ အဆုိးဆံုးျဖစ္တတ္ျပီးေက အသက္အရြယ္၊ နိန္ထုိင္မွဳနန့္ အလုပ္အကုိင္ကိုလုိက္လုိ့ ဇာလူအုပ္စုကအမ်ားဆံုး ယင္းေရာဂါကုိ ခံကတ္ရေလဆုိစြာတိကို သိကတ္ဖုိ့ျဖစ္ေတ။ ယင္းပုိင္ သင္ယူသူတိ ၾကိဳတင္သိဟိထားေရ အေျခခံက်ေရအေၾကာင္းအရာတိကို အေျခခံျပဳျပီမွရာ ယင္းဟင့္နန့္ပတ္သက္လုိ့ ပုိလုိ့နားလည္မွႈတိဟိလာေအာင္ လုပ္ရဖုိ့ ျဖစ္ေတ။ သင္ယူသူတိ နဂိုသိဟိထားေရအေၾကာင္းအရာတိကို ဆြဲထုတ္ျပီးေက ရွိဆက္ျပီးေက သင္ဖုိ့အေၾကာင္းအရာအသစ္တိနန့္ ဆက္စပ္လုိ့ သင္ျပစြာေရ သင္ျပသူတိအနိန္နန့္ ကိစၥသံုးရပ္ကို လုပ္လုိက္ျခင္းပင္ျဖစ္ေတ။ ပထမအနိန္နန့္ သင္ျပသူက သင္ယူသူတိကို ပညာရီးျဖစ္စုိင္မွာ ပူးေပါင္းပါ၀င္လုိ့ ရေရဆုိစြာကို ျပသျပီးေက ပညာသင္ခ်င္ေရလူတိဧ။္ သူရုိ့စြာသူရုိ့ ယံုၾကည္စိတ္ကို တည္ေဆာက္လုိက္ေတ။ ဒုတိယတခ်က္အနိန္နန့္ သင္ယူလုိသူတိဧ။္ အတြိအၾကံဳတိ၊ တြိဟိခ်က္တိေရ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္တိ၊ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာျခင္းတိနန့္ ေပါင္းစပ္ပလို္က္ေတအခါ ဆက္စပ္မွဳဟိလာစြာကို ပညာသင္ျခင္းနည္းနာ နိသွ်တခုအနိန္နန့္ ျပလုိက္ေတ။ ေနာက္ျပီးေက တတိယတခ်က္အနိန္နန့္ သင္ယူသူတိဧ။္ အသိအျမင္တိကို အခ်င္းခ်င္း ဖလွယ္စီပနာ အားလံုးသူတတူတူစုေပါင္းျပီးေက သူရုိ့ဘ၀တိကို နားလည္ပနာ၊ ျပဳျပင္ဖန္တီးႏုိင္ေအာင္ လုပ္ပီးလုိက္ျခင္းပင္ျဖစ္ေတ။

                  အေရးၾကီးစြာတခ်က္က သင္ျပသူေရ လူတိအတြက္ ေဂါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္လဲ ျဖစ္ေတပုိ္င္ ညႊန္ျပသူလဲ ျဖစ္ျပီးေက သင္ယူသူတိနန့္ ခရီးတတူတည္းလားရဖုိ့ လူလဲျဖစ္ေတ။ သက္ၾကီးပညာရီးအတြက္ စည္းရံုးေဆာင္ရြက္ေတလူတိ၊ သင္ျပသူတိေရ ယင္းခ်င့္ထက္ မပုိသင့္။ သင္ျပသူတိေရ သက္ၾကီးပညာရီးမွာ ပူေပါင္းပါ၀င္ကတ္ေတ သင္ယူသူတိနန့္တူတည္း တဆင့္တည္းဟိကတ္ရဖုိ့ျဖစ္ေတ။ ယင္းပုိင္ သင္ျပသူနန့္ သင္ယူသူတိ သာတူညီမွ်ျခင္းဟိျပီးေက ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္အက်ိဳးအတြက္ အလုပ္တတူလုပ္ကတ္မွရာ အသုိ္င္းအ၀ုိင္း နန့္ ျမိဳ ့ရြာႏုိင္ငံတိက လူသားအင္အားအရင္းအျမစ္ကုိ အျပည့္အ၀ အသံုးခ်ႏုိင္ကတ္ဖုိ့ျဖစ္ေတ။ ယင္းပုိင္ အသိအျမင္ဗဟုသုတခ်င္းဖလွယ္ႏုိင္ေရ အေၾကာင္းအရာတိထဲက သင္ျပျခင္း နည္းစနစ္မ်ိဳးစံုကို က်င့္သံုးႏုိ္င္ေရ။

                 အေၾကာင္းအရာတစ္ခုခုအတြက္ အသင့္ေလ်ာ္ဆံုး နည္းစနစ္ကေတာ့ပညာသင္ခ်င္ကတ္ေတ အသုိင္းအ၀ုိင္း နန့္ ယင္းႏုိင္ငံကလူတိနိန္ထုိ္င္ကတ္ေတ အသုိင္းအ၀ုိင္းမွာ ျဖစ္ပ်က္နိန္ေရအေျခအနိန္၊ ဟိနိန္ေရ ပညာသင္ေထာက္ကူျပဳ အရင္းအျမစ္တိနန့္ဆုိင္ေရ။ လွ်ပ္စစ္မီးတိ၊ နည္းပညာ ကြ်မ္းက်င္သူတိ မဟိဘဲနန့္ (ပညာသင္ၾကားရီးစနစ္အတြက္) ပရုိဂ်က္တာတိ၊ လွ်ပ္စစ္သင္ပုန္းၾကီးတိ ဟိဖုိ့အတြက္ အခ်ိန္နန့္ ေဖသာ အကုန္က်ခံဖုိ့ ဆုိစြာေရ ေကာင္းေရစိတ္ကူးတခုမဟုတ္။ ယက္ျပတ္ၾကီြးျမီက်ပနာ ၾကြီးဆပ္နိန္ရေရ အသုိင္းအ၀ုိင္း၊ ႏုိ္င္ငံတခုအတြက္ စက္ပုိင္းဆုိင္ရာပစၥည္းတိလုိအပ္ေတ နည္းပညာပုိင္းကုိ ပညာရီးစနစ္မွာ အားထားနိန္စြာေရ အသံုး၀င္ဖုိ့မဟုတ္။ ေယဇုေၾကာင့္နန့္ ဆင္းရဲေရႏုိင္ငံတိအတြက္ စ်ီးသက္သာေရ သင္ေထာက္ကူျပဳ နည္းပညာတိကို သံုးရဖုိ့ ျဖစ္ေတ။ ယျပီးေက သင္ျပသူနန့္ သင္ယူသူတိ တြိဆံုေရနိန္ရာက နဂုိဟိနိန္ျပီးသား အရင္းအျမစ္ ပစၥည္း ပစၥည္းယတိကိုပင္ အသံုးခ်ကတ္ရဖုိ့ျဖစ္ေတ။ ကုိယ္ထူကုိယ္ထစနစ္ေရ ကေကာင္းေကာင္းေရ ပညာရီးနည္းစနစ္ျဖစ္ျပီးေက ရွိဆက္ျဖစ္လာဖုိ့ ဖြံျဖိဳးျခင္းတိအတြက္လဲ အေျခခံက်ေရ လုိအပ္ခ်က္တခုလဲျဖစ္ေတ။

သက္ၾကီးပညာရီး အဖြဲ ့အစည္း

            ေဒအဖြဲ ့အစည္းတိစြာ သက္ၾကီးပညာရီးမွာ ကုိယ္ထူကုိယ္ထစနစ္ကို အမ်ားၾကီး ဦးတည္ဖုိ့လုိအပ္ေတ။ ေသျခာစြာတခုကေတာ့ ႏုိ္င္ငံတုိင္း လုပ္ကိုလုပ္ရဖုိ့ (၀ါ) လုပ္ဖုိ့ ဆႏၵဟိသင့္ေရ ျပီးျပည္စံုေရ (ပံုသီ) သက္ၾကီးပညာရီးအဖြဲ ့အစည္းဆုိစြာ မဟိ။ အဖြဲ ့အစည္းပံုစံစြာ ႏုိင္ငံတခုစီမွာျဖစ္တည္နိန္ေရ လုိအပ္ခ်က္၊ အရင္းအျမစ္၊ ယို္င္ေက်းမွဳ နန့္ ႏုိင္ငံရီးခံယူခ်က္ တိကိုလုိက္ျပီးေကရာ ပံုေဖာ္ရဖုိ့ျဖစ္ေတ။ ေခ်ာင္လႊဲလုိ့ မရစြာတခုက သက္ၾကီးပညာရီးတုိင္းအတြက္ အရင္းအျမစ္ဆုိစြာ လုိအပ္ျခင္းပင္ျဖစ္ေတ။ သင္ေထာက္ကူျပဳ အရင္းအျမစ္မဟိဘဲေတာ့ သက္ၾကီးပညာရီးတခု မျဖစ္ႏုိင္။ စီးပြားရီး အဆင္မေျပမွဳတိေၾကာင့္ ဆင္းရဲနိန္ေရႏုိ္င္ငံတိအတြက္ကအစုိးရတိကေတာ့ သက္ၾကီးပညာရီးအတြက္ ေဖသာကို ေခြ်တာပနာ သံုးစြဲရေရအတြက္ မလုိလားအပ္ေတ အေျခအနိန္တိ နန့္ ရင္ဆုိင္ကတ္ရေရ။ ေလ့က်င့္သင္ၾကားျပီးသားလူတိျဖစ္ေတ လူသားအရင္းအျမစ္ မဟိခါလဲ ယင္းလူတိကို သက္ၾကီးပညာရီးအတြက္ မသံုးႏုိင္ဘဲ ယင္းဟင့္ထက္ပုိလုိ့ျမင့္ေရ စီမံခန့္ခြဲရီးအလုပ္တိကို ပီးရေရ အေျခအနိန္တိလဲ ဟိကတ္ေတ။

              အေဆာက္အဦးတိနန့္ သင္ျပသူတိကို အသံုးခ်စြာမွာ သက္ၾကီးပညာရီးအတြက္ အေခ်သူငယ္တိ ပညာရီးစနစ္ကို အတုလားခုိးစြာေရ ေသျခာေရ မွားယြင္းျခင္းတခုပင္ျဖစ္ေတ။ သက္ၾကီးပညာရီးအတြက္ အသင့္ေလ်ာ္ဆံုး သင္ျပသူတိေရ တျခားတျခားအလုပ္တိကို ပါတျပိဳင္တည္းလုပ္နိန္ကတ္ေတလူတိ ျဖစ္ေလ့ျဖစ္ထဟိကတ္ျပီးေက ယင္းလူတိေရလဲ သင္ျပျခင္းအလုပ္ကိုပါ လုပ္ကတ္ေတ။ ေယဒါလဲ သင္ျပေရအလုပ္ကုိ အခ်ိန္ျပည့္လုပ္ႏုိင္ေရလူတိ (သုိ ့မဟုတ္) သက္ၾကီးပညာရီးနယ္ပယ္ အမ်ိဳးမ်ိဳးထဲမွာ ျဖန့္ၾကက္ပါ၀င္ႏုိင္ေရလူတိ ပါဖုိ့က မဟိမျဖစ္လိုအပ္ေတ။ ယင္းလူတိ ယင္းအလုပ္တိကို ထိထိေရာက္ေရာက္လုပ္ႏုိင္ဖုိ့အတြက္ လခတိ၊ သင္ေထာက္ကူျပဳပစၥည္းတိ၊ လုိအပ္ေတ အသံုးျပဳပစၥည္းတိလဲ ပီးဖုိ့လုိအပ္ေတ။ ယင္းပုိ္င္လူတိ ဇာႏွစ္ေယာက္လုိအပ္ေလ၊ ပညာရီးဌါန တစ္ခု (သုိ့) ၀န္ၾကီးဌါနေပါင္းစံုေအာက္မွာ ဇာပုိင္ထားရဖုိ့လဲ ဆုိစြာကေတာ့ လက္ဟိရပ္ရြာမွာျဖစ္နိန္ေရအေၾကာင္းအရာတိဘားမွာ မူတည္ျပီးေက တခ်ိန္ နန့္ တခ်ိန္ ကြဲျပားျပီးေက ျဖစ္လာႏုိင္ေရ။ ေသျခာစြာတခုကေတာ့ အကြ်န္ရုိ့တိ တန္ေဇးနီးယားႏုိင္ငံမွာေတာ့ ေဒပုိင္ အဖြဲ ့အစည္းျပသနာမ်ိဳးကို စိတ္ေၾကနပ္ေလာက္ေအာင္ ကုိ္င္တြယ္ မေျဖယွင္းႏုိင္သိမ့္။

                ေယဇုနန့္ တုိးတက္ဖြံျဖိဳးမွဳတိ လုပ္ေဆာင္စြာတိ အာလံုးထဲမွာ သက္ၾကီးပညာရီးကို ပထမ ဦးစားပီးအနိန္နန့္ ထားရဖုိ့ျဖစ္ျပီးေက အစုိးရနန့္ တျခားအဖြဲ ့အစည္းတိက အရင္းအျမစ္တိကို ဆက္ကာဆက္ကာ သံုးစြဲရဖုိ့ျဖစ္ေတ။ ယင္းပုိင္ယာ အစုိးရက ႏုိင္ငံရီးနန့္ုဆုိင္ေရ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တိ ခ်က္ခါလဲ ေဒသက္ၾကီးပညာရီးကို ဦးစားပီး ဆံုးျဖတ္သင့္ေရ။ သက္ၾကီးပညာရီးကို ထိထိေရာက္ေရာက္ ေဆာင္ရြက္ေတအတြက္ နန့္ ယင္းဟင့္ေရ လြတ္လပ္ေတ လူသားတိက သူရုိ့ အနာဂတ္တိအတြက္ လုိအပ္ခ်က္တိကုိ ေတာင္းဆုိဖုိ့အတြက္ အင္အားတရပ္လဲ ျဖစ္လာေရ။

                ပညာရီးေရ လူတိကို သိခ်င္စိတ္တိဟိလာေအာင္၊ အေတြးအျမင္ေဟာင္း၊ အေျခအနိန္ေဟာင္းတိကို မိန္းခြန္းထုတ္ဖုိ့အတြက္ ပံ့ပုိးကူညီပီးေရ။ ပညာတတ္ေတ ရြာက လူတိေရ ဥပမာ ရုိးသားမွဳမဟိေရ စရင္းစစ္တိ၊ အာဏာရွင္ဆန္ေရ ေခါင္းေဆာင္တိ အျပဳအမူကို လံုး၀ ခြင့္လြတ္ကတ္ဖို့မဟုတ္။ ပညာတတ္ေတလူထုစြာ သူရို့ရြီးေကာက္တင္ေျမာက္လုိက္ေတ အမတ္တိ၊ ယုတ္စြာအဆံုး သမၼတကိုေတာင္ စိန္ေခၚျပီးေက မိန္းခြန္းတိ မိန္းကတ္ဖုိ့။ ေယဇုနန့္ အစုိးရဌါနတိမွာ သက္ၾကီးပညာရီးေရ ေဂ်ာင္ထုိးခံလာရေရ။ ယင္းသက္ၾကီးပညာရီးလုပ္ေဆာင္ခ်က္တိကုိလဲ သတင္းစာတိ၊ ဗိုက္စကုပ္နန့္ တီဗြီ ပုိင္သွ်င္တိနန့္ အယ္ဒီတာတိက သူရုိ့ ပုဂၢလိက အျမင္တိနန့္ ေျခဖ်က္ တုိက္ခုိက္လာစြာတိဟိေရ။ အကြ်န္ရုိ့ တန္ေဇးနီးယားႏုိင္ငံက သက္ၾကီးပညာရီးကေတာ့ ယင္းဟင့္တိနန့္ လြတ္ကင္းေရ ျခြင္းခ်က္တခုလုိ့ေတာ့ မဆုိလုိပါ။ အကြ်န္ရို့ယံုၾကည္ခ်က္ တိနန့္ ခ်မွတ္ထားေရ ေပၚလစီတိက ယွင္းလင္းျပတ္သားေရ။ ေယဒါလဲ လက္တြိလုပ္ေဆာင္ခ်က္တိကေတာ့ ေ၀ဖန္မွဳတိကနိန္ မလြတ္ကင္းႏုိင္သိမ့္ပါ။

               သက္ၾကီးပညာရီးကို ဦးစားပီးအနိန္နန့္ ေဆာင္ရြက္ေကေတာင္မွ ယင္းဦးစားပီးထားစြာကနိန္ ထပ္လုိ့ ဦးစားပီးတိကို ေဆာင္ရြက္ဖုိ့လုိအပ္ေတ။ သက္ၾကီးပညာရီးအတြက္လုိအပ္ေတ အရင္းအျမစ္တိစြာ ကေကာင္းမ်ားမ်ားစားစား မဟိ။ ဆင္းရဲေရႏုိင္ငံတိနန့္ ခစ္ေနာက္ျပန္ဆြဲေရ ႏုိင္ငံတိမွာ အရင္းအျမစ္တိစြာ လုိအပ္ခ်က္တိနန့္ ႏွိဳင္းစားေက ကေကာင္းအနည္းေခ်ရာဟိေရ။ ေယဇုနန့္ ေယဘုယသေဘာဆန္ေရ ပညာရီး၊ ကြဲျပားျခင္းနားျပီးေက စနစ္တက်လုပ္ထားေရ လူထုပညာရီး၊ ေရဒီယို၊ စာပီတိကို လူထုဘားတုိ့ အလံုးအရင္းျဖန့္ျဖဴပီးျခင္း၊ ေက်ာင္းနိန္ပညာရီး၊ ၾဆာအတတ္သင္ပညာရီး၊ မေလ့က်င့္ထားေရ ၾဆာတိအတြက္ နည္းပညာတိ ျမင့္တက္ျခင္းဆုိစြာတိထဲက တခုခုကို ရြီးျခယ္ရဖုိ့ျဖစ္ေတ။

               ေျပာခ်င္စြာက အထက္ကေျပာခေရပုိင္ မဟိမျဖစ္လုိအပ္ေတ လုပ္ေဆာင္ခ်က္တိကို ခ်င့္ခ်ိန္ပနာ ရြီးျခယ္ဖုိ့ အေကာင္းဆံုး ရြီးျခယ္မွဳဆုိစြာလဲ မဟိ။ ဇာရြီးျခယ္မွဳက သင့္ေလ်ာ္ေလဆုိစြာက လူတိမွာဟိေရ အသိအျမင္အဆင့္၊ နယ္ပယ္အရပ္ရပ္ကို နားလည္ႏုိင္ျခင္းအဆင့္၊ လူတိမွာဟိေရ သင္ေထာက္ကူျပဳအရင္းအျမစ္ တျခား အသံုး၀င္ေရ ပစၥည္းပစၥည္းယတိဘားမွာရာ မူတည္ေရ။ အကြ်န္ရုိ့ တန္ေဇးနီယားမွာကေတာ့ ဒုကၡတိ၊ အျဖစ္ဆုိးတိၾကံဳလာေက ေျပာကတ္ေတ “အရာရာ ဘုရားသခင္ အလုိအတုိင္းယာ” ဆုိေရ အဆင့္ကို ေက်ာ္ချပီးကတ္ယာျဖစ္ေတ။ ေယဇုေၾကာင့္နန့္ လူတိကို သူရုိ့ဖြံျဖိဳးျခင္းအတြက္ လုိအပ္ေတ တန္ဆာပလာတိျဖစ္ေတ စာတတ္ေျမာက္ရီး၊ က်မ္းမာရီးအတြက္လုိအပ္ေတ အသိအျမင္ ဗဟုသုတ၊ ထုန္လုပ္ျခင္းအတြက္ လုိအပ္ေတ တုိးတက္မွဳတိ၊ သူရုိ့နိန္ထုိင္ေရ နိန္ရာတိတုိးတက္ရီး၊ ယျပီးေက ယင္းလုိအပ္ခ်က္တိ ျပည့္စံုဖုိ့ အေျခခံလုိအပ္ခ်က္တိကို ရဟိဖုိ့ ကူညီနိန္ကတ္ဗ်ာယ္ျဖစ္ေတ။

              ေယဒါလဲ ဒုတိယအဆင့္အနိန္နန့္ အကြ်န္ရုိတိမွာ အရင္းအျမစ္တိမလံုေလာက္ေတအတြက္နန့္ အခက္အခဲတိ ရင္ဆုိင္ကတ္ရေရ။ ယင္းဟင့္က ဖြံျဖိဳးျခင္းတိလုပ္ဖုိ့ လူတိအရည္အခ်င္းတိ ျပည့္မီွလာခါ သူရိ့တိ အသံုးျပဳဖုိ့ ထယ္သြားတိ နန့္ ေဆာက္လုပ္ရီးပစၥည္းတိကို သင့္တင့္ေရ စ်ီးႏွဳုန္းနန္ံ သူရုိ့၀ယ္ယူႏုိင္ေအာင္လုပ္ပီးဖုိ့ေရ ကိစၥပင္ျဖစ္ေတ။ ေယဒါလဲ ဆုိရုိးတခုကေျပာထားေရအတုိင္း တန္ဖုိးဟိေရ ဇာအရာကုိမွလဲ အလြယ္ကာေခ် နန့္မရ။ ယင္းပုိင္ယာ သက္ၾကီးပညာရီးဆုိစြာလဲ တန္ဖုိးမဟိေရ အရာတခု မဟုတ္။ ယင္းသက္ၾကီးပညာရီးဆုိစြာလဲ လြတ္္လပ္ေတ လူမွဳအသုိင္းအ၀ုိင္းက လြတ္လပ္ေတလူတိ တုိးတက္စီဖုိ့ အဓိက ေသာ့ခ်က္ပင္ျဖစ္တယ္။ ယင္းသက္ၾကီးပညာရီးဧ။္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္က လူတိကို သူရုိ့အတြက္ စုိင္းစားတတ္လာေအာင္၊ သူရုိ့ကုိယ္ပုိင္ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကုိ ခ်တတ္လာေအာင္၊ ယင္းဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ေအာင္အတြက္ပင္ျဖစ္ေတ။


ငါ…လူတစ္ေယာက္

ေနာက္ကုန္းမွာ

ဘူးသီးပုိးနိန္၊

သူ ့ကို လုိင္စိဖ်စ္ပနာ

ငါ့ကို ထမ္းလုိ့လားဖုိ့လဲ ခုိင္းေရ၊

ငါကုိယ္တုိင္နန့္ သူမ်ားတိကိုေတာ့

ယင္သူ ့အတြက္ ၀မ္းနည္းေၾကာင္းေျပာပနာ

သူ ့၀န္ထုပ္၀န္ပုိးျဖစ္ေတ ငါ့ကုိ ေလွ်ာ့လားစီဖုိ့

သူ ့ေနာက္ကုန္းကနိန္ ငါ့ကို မခ်ဘဲ

ျဖစ္ေတနည္းနန့္ တခုခုလုပ္ဖုိ့ေျပာေရ….။ (လီယုိေတာ္စတြိဳင္း)


ေမာင္ေမာင္


(Jullus Kambarage Nyerere ရီးေရ Adult education and development ကိုဘာသာျပန္ပါသည္။)





The Arakan State

The Arakan State

The Arakan State

U KYAW MIN, M.P., I.CS. (Retd.), Barrister-at-law)

 In the Chamber of Deputies during the non-confidence motion against the Government last February Session, I made a speech on Arakan Affairs which was stopped in the middle by the Speaker. Moreover, he prohibited the publication of the speech in the newspapers.
Later, I had occasion to have a talk with the Hon'ble U Kyaw Nyein, Deputy Prime Minister, and ' he remarked to me that he regretted that my speech was unfinished, that every problem deserved to be stated and considered, and he suggested that I write a paper in amplification of my speech. When I made my speech in the Chamber of Deputies, it had to be short because of the time factor, and the reasons for making certain statements could not be given.
 The reasons were however bona- fide. But the Hon'ble Bo Khin Maung Gale kept interrupting me saying that my speech tended to create ill-will between the Burmese and the Arakanese. Nothing could have been further from my mind.
All I wanted was for the Burmese MPs in particular and the Burmese people in general to understand how the Arakanese were thinking, and reacting to the present circumstances in Arakan.
Let me insert in parenthesis a personal explanation that I write this in the spirit of an Advocate for his client, namely, the Arakanese people, trying to explain faithfully the workings of the Arakanese mind, so that the problem may be properly understood. Arakan has always been cut off from Burma Proper by impassable mountains. Just as it is not difficult to pick out and identify a Karen or a Shan and distinguish him from a Burmese, similarly it is not difficult to pick out an Arakanese and distinguish him from a Burmese.

Mistaken Belief
Racially it is believed that the Arakanese people are of Aryan stock mixed with the indigenous people who have inhabited- Arakan from time immemorial.
The Burmese however view the Arakanese from a different view- joint. The Burmese consider the Arakanese to be the same as the Burmese but living in a localised spot and thus having acquired localised characteristics. The Burmese think that the Burmese and the Arakanese come of the same stock and are practically the same.
The Burmese viewpoint is completely mistaken. But if an Arakanese begins opening his mouth to say that the Arakanese are not the same as the Burmese, the Burmese will shut him up by saying that he is "dividing the blood" and trying to create ill-will between the Burmese and the Arakanese. And so the Arakanese quickly shuts his mouth. The Arakanese considers that it is not worth the trouble and effort to put the Burmese wise. After all, if the Burmese think that the Burmese and the Arakanese are the same, why not let them continue in this mistaken belief?
I myself consider that half the present trouble about Arakan is due to this mistaken belief of the Burmese which no Arakanese has really tried to explain to the Burmese.
Let me repeat again that the Arakanese consider themselves racially to be different from the Burmese, added to which is the historical background of an Arakanese Kingdom and Arakanese Kings for the past at least 3.000 years, and because of the stories handed down for the past 150 years from generation to generation, they resent the conquest of Arakan by Bodawpaya and the removal of the Mahamuni Image to Mandalay, and lastly the depopulation of the country after the Boh Chin Byan Revolt. I mention here about the depopulation of Arakan because of certain references to it that I make later.
One cannot understand the spirit of the Arakanese without patiently trying to understand this historical background. It is of no value whatever trying to be an ostrich and burying one's face in the ground, trying to get away from these historical facts, and just alleging that any mention of these historical facts is apt to create ill-will between the Arakanese and the Burmese.
So far as the Arakanese are concerned, this historical background forms an integral part of his very being, from the time he wakes up in the morning till he goes to sleep at night. Let me therefore state that it does not help to understand the Arakan problem if this background is absent from the Burmese mind. The Arakanese mind and the - Burmese mind cannot meet in understanding if the Arakanese mind [perennially] and perpetually has the historical background and the Burmese mind has not.
 Proud People
The Arakanese are a very proud people. They have had reason to be proud. And to back this pride are certain racial characteristics that conduce to greatness, namely, hard work, integrity, appreciation of and praise for high qualities in another, etc.
 During the 17th and 18th century, Arakan was a great naval power, dominating the Bay of Bengal, just as the Portuguese dominated the Arabian Sea. One can read about Arakan of those days in Mr. Maurice Collis' THE LAND OF THE GREAT IMAGE". At one time an Arakanese King held sway from Dacca to Martaban. Arakan was a naval power whereas the Burmese and Talaing Kingdoms were land powers.
However, in the latter half of the 18th century, Arakan fell on bad days with anarchy rampant. Usurpers usurped the throne and after some months or some years ' were in turn overthrown by outlier usurpers. About this time the Burmese of Upper Burma managed to throw back the Takings, and Alaungpaya managed to found the Shwebo Dynasty. In 1785 some relatives of an Arakanese King who had lost his throne appealed to the then Burmese King Bodawpaya to come to their help, but instead the Burmese King came and conquered Arakan.
Tens of thousands of Arankanese were killed whilst tens of thousands ran away to Bengal for protection under the East India Company. Later came the Arakanese Revolt under Boh Chin Byan. This was followed by the Order of the Burmese King which was quite usual in those days and it was that Arakan should be depopulated. As a consequence all males, from infants to grown-ups, were massacred. Again there was an exodus of tens of thousands of Arakanese to safety under the East India Company.
Then came the First Anglo- Burmese War which was in a way the outcome of the continual clashes between the Arakanese refugees in Bengal and the Burmese Officials. As a result, Arakan and Tenasserim were ceded to Great Britain, and tens of thousands of Arakanese refugees managed to return to their native land.
But the country had been so depopulated by the Burmese that the British had to resort to the giving of Waste Land Grants. There must be some 40 or 50 Waste Land Grants in Akyab District ranging each from 40,000 acres to 1,000 acres. The idea was to transport back the Arakanese who had run away to the Bengal area and to settle them at the expense of the Waste Land Grantee, who in turn was given the grant in [perpetuity] at land revenue rates not to exceed two-thirds the rate in surrounding areas.
The Town of Akyab was founded by the British and mostly peopled with the Arakanese refugees from Bengal. But tens of thousands did not come back and were happy in Bengal because of special privileges during the British days. But after the Second World War, from 1946 onwards, it is estimated that about 30,000 to 40,000 Arakanese returned to Arakan and Rangoon, but there are probably about 1,00,000 Arakanese still left in East Pakistan.
Then came the Second Anglo- Burmese War and finally the Third. At first, the British ruled Arakan and Tenasserim direct from India, but later, Burma became a Province of India while Arakan became a Division of Burma.
 When the British were in Burma, the Arakanese had very little to complain, except generally, that the surplus revenue received from Lower Burma, including Arakan were utilized for the development of the deficit areas like Upper Burma. Because of the qualities of head and heart of the Arakanese they mostly held the top-jobs in Government Service in Rangoon, whilst the Arakanese people in Arakan generally managed to prosper in spite of the keen competition from the Indian and the British merchants.
 After a hundred years of British rule, memories of the 40 years of Burmese misrule in Arakan began to subside. The British were the paramount power; Britishers were there to see to justice. The Burmese could no longer bully the Arakanese.
Both the Burmese and the Arakanese had to depend on their own efficiency and merit for advancement in life. The British way of life was such that neither the Arakanese nor the Burmese could get an advantage through intrigue or backbiting.

Govt. Services
In recruitment to the Government Services, the British depended mostly on competitive examinations and the Public Service Commission, and thus it was that the Arakanese managed to enter the Government Services, especially the Superior Services, in greater proportion than the population of Arakan warranted.
In addition, in pre-war days the Burmese Officials hated to serve in Arakan, and most Burmese Officials posted to Arakan wriggled out of their transfers, whilst some actually resigned from Government service rather than go to Arakan.
The effect was that 90 per cent of the Gazetted Officers in Arakan were Arakanese, whilst in the non-gazetted services practically all were Arakanese.
The final result was that there were only a handful of Burmese ever in Arakan, and the Burmese Officials that did stay more than a few months were of the more congenial kind. The Arakanese in Arakan had forgotten what the Burmese even looked like and what were their racial characteristics, etc.
The problem of the Arakanese was the Chittagonian problem, not the Burmese. The Chittagonians, however, came to Arakan as servants and labourers and as such they were wanted in Arakan. They never were really a serious problem for they kept their place as servants and labourers and in the {mofussil}, where they came as peasants, there was enough room for them because of the lack of Arakanese farmers. The relations were always cordial. The first clash between them was with the advent of the Japanese in early 1942. But that is a story apart.
But how is Arakan being administered since the AFPFL came into power? Arakan is in fact being run by AFPFL Burmese Ministers from Rangoon. And who is the Commissioner ? A non-Arakanese. Who are the three Deputy Commissioners in Arakan? All non-Arakanese. Who are the three DSPs in Arakan? All non- Arakanese. Who are the Judicial Officers, the SDOs, the Deputy Superintendents of Police, the Civil Surgeons, the Education Officers, the Forest Officers? Practically all are non-Arakanese. In fact, over 90 percent of the Gazetted Posts in Arakan are filled by non-Arakanese. Please compare it to the time when once in the Akyab District under British Rule, the DC, the DSP and the Sessions Judge were all Arakanese.
But that does not end the catalogue of non-Arakanese. Quite a few of the non-gazetted staff, like Township Officers, SIPs, subordinates in every other department are non-Arakanese.
The Burmese Officers now posted to Arakan have come mostly on promotion but, once they reach Arakan, all they are thinking of is how to get back to their native land. And most of the work they do is merely to obey the behests of the AFPFL in every way.
Now, is it not fair to ask whether it was by accident or whether it was by design of the AFPFL Government that practically all the senior and many of the Junior Government Servants in every department in Arakan are non-Arakanese? And then how about the Army and Navy and the UMP? Those who are in Arakan are non-Arakanese.

AFPFL Imperialism
Can therefore anyone deny that Arakan is being governed as a colony of Burma? (Sn anyone deny that Arakan is a patent example of AFPFL imperialism? And what do they think of the attitude of the Burmese personnel in Arakan? They swagger about as if they belong to a Superior race. In Akyab, the young Burmese Officers have a Club or Group of their own to which the Arakanese are not admitted. And how about the armed forces in Arakan, who as I have indicated before, are mostly Burmese? Actually they just act in Arakan as they act in Burma proper. They want everyone to remember, and they themselves cannot forget, that they are risking their very lives against the insurgents and that they are the saviours of the country. They are paramount.
If there is any minor fight between some stray personnel of the armed forces and the civilians, the armed forces bring up reinforcements armed to the teeth and proceed to hammer and even to shoot up the civilians indiscriminately.
 And there are so many instances that have inflamed public opinion where, for example, a few insurgents shoot at some passing armed forces and the latter then enter the nearest village and kill defenseless women, children and aged men at point blank range.
 This is all very well in Burma proper, but what is the reaction in Arakan? The Arakanese consider that this kind of thing has happened because the soldiery are Burmese. The emphasis is on the fact that they are Burmese. The Arakanese feel that if the soldiery had been Arakanese, such incidents would never happen and certainly that such cowardly and bullying tactics would never have been used. Actually such incidents are happening daily in Burma proper, but the Arakanese do not know it. Resentment is born, and resentment is against the Burmese race and not against the soldiery as such.
And the stories of the depopulation of 150 years ago are repeated from mouth to mouth, how the Burmese are a cruel people, etc., and the [shouldering] past hate against the Burmese is slowly re- ignited and resuscitated. And this is reinforced by the tactless attitude of the gazetted and non-gazetttd Burmese personnel in the Civilian Government Services who are thinking only of how the AFPFL will win at the elections by hook or by crook. One thing they do not understand, or may be they forget, is the basic nature of the Arakanese people in general, that they hate anything unfair, that they hate any- thing underhand.
Some of the Burmese Ministers, prompted by some of the Arakanese Quislings who profess to love the Burmese so much and who have got themselves into positions of petty kings of Arakan, keep leveling the charge against some of the Arakanese leaders about "dividing the blood" and inciting hatred between the Burmese and the Arakanese. As far as "dividing the blood" is concerned, I have already mentioned earlier that the Burmese and the Arakanese are not the same. Many of the racial characteristics are different.

Language
As for the sameness of the language which is one of the arguments put by some of the Burmese Ministers to show that the Burmese and the Arakanese are the same, superficially it may be believed that the two languages are the same, but every Arakanese knows that it is not so. The Arakanese way of expression especially for those who are not very educated, is not the same as the Burmese. Therefore let us not talk too much about "dividing the blood".
And for inciting hatred and creating animosity between the Arakanese and the Burmese, let me tell you the answer. It is due to all the thousands of Burmese personnel who have been stationed in Arakan since 1948 to the present day, swaggering about as if they belonged to a superior race, believing that might is right and depending on the gun to settle all disputes. Do not be misled; it is these Burmese personnel themselves who are the cause of all the trouble.
I now come to the present demand for an Arakan State. Arakan wants a State within the Union of Burma, like the Shan State or the Kachin State or the Karen State. I personally consider that the AFPFL false propaganda to the ignorant Arakanese and Burmese people that the Arakan National United Organisation is advocating an independent sovereign state is unfair and unwarranted.
During the British days, there was law and order in the land with in-termittent doses of political reforms. As I have said before, there were no Burmese personnel ruling the Arakanese in Arakan, though, of course, Arakan, as part of Burma, was being ruled from Rangoon. Here again,the Arakanese were to the fore in Rangoon, and since the separation of Burma from India, there were always two prominent Arakanese as Ministers in all the successive Rangoon Cabinets.
But even before that, the Arakanese mind was not sleeping as to what might happen after the British left Burma. At the Second Round Table Conference in London, the Arakanese representatives raised the question with the British leaders about keeping Arakan apart from Burma proper, but received no reply.
Let me also quote from the manifesto of U TUN AUNG, MLC, Principal of the National High School, Akyab, issued some time before the Second World War. "If only Arakan is separately administered and not from Rangoon as at present, there can be advantage to Arakan in the future. Arakan should remain joined to Burma, but there can be no advantage to Arakan if Arakan submits to administration from Rangoon as at present and not separately."
Now we come to the period after the Second World War. All the Members of the Constituent Assembly returned from Arakan were AFPFL. The Arakanese rejoiced in the idea of Independence for Burma.
The Arakanese Members raised with Boyoke Aung San the [granting] of an Arakan State, like the Shan State and the Kachin State, but was told not to complicate matters at that juncture but that the matter would be raised after Independence.
Bogyoke Aung San's formula for the granting of an autonomous State was well known. I personally got it from U Aung Than, elder brother of Bogyoke Aung San. I have since come to understand that this was the formula followed in Soviet Russia. Bogyoke Aung San said that any nationality would be given a state that fulfilled four conditions :-

1. It must have its own historical background.
2. It must have its own natural boundaries.
3. It must be an economic entity.
 4. It must have its own culture, language and customs.
The Arakanese knew that Arakan conformed to Bogyoke Aung San's formula and decided to bide their time. The Arakan State would surely come. Unfortunately for Arakan, Bogyoke Aung San was assassinated in July 1947.

Regional Autonomy
After the attainment of Independence, the question of a State for Arakan was pursued. There was however one rival idea to that of an Arakan State, namely, a Minister for Arakan. Section 91 of the new Constitution was studied, but no one seemed to know what "regional autonomy" meant. I wish to confess here that though I studied Political Science during my College days in England I had never heard of regional autonomy, and never understood what regional autonomy meant till I went to Moscow in 1952.
Some thought that regional autonomy entailed a Minister for Arakan and that it might be better than having a State. In many ways, it would be correct. A Minister for Arakan would be a Super-Commissioner, dealing with every subject, with every matter, pertaining to Arakan. With Cabinet rank, he could make demands from his colleagues, say for an extra school from the Education Minister or an extra hospital from the Health Minister. He would be a little King of Arakan.
But others realized that any success he had would depend on his personality — a person with a strong personality could get two schools where an average person could get only one, but a person with a weak personality would get none.
Others favoured an Arakan State, where things did not depend on the personality of a Minister. There was some agitation for an Arakan State. So also was there agitation for a Karen State and a Mon State. Things came to a head with the appointment of the Sir Ba U Commission in October 1948. I mention this date specially to prove the lie to the late false AFPFL propaganda that the idea of an Arakan State was born within the brain of U Kyaw Min. For at the time of the constitution of the Sir Ba U Commission, I was still a Government servant without any interest or training in politics. The memorandum of U Shwe Baw, MA, BL. a member of the Commission, clearly shows that the Arakan Freedom League demanded a State.
At this stage may I comment on what Premier U Nu said in the Chamber of Deputies on the Thursday before the Non-Confidence Motion. Replying to U Hla Tun Phyu. U Nu remarked that States were given to the Shans and Kachins and the Kayahs against the will of the AFPFL. that the AFPFL favoured a Unitary State, that having constituent States weakened the Union, and that the AFPFL did not want to grant Arakan a State, not because they hated the Arakanese but because they did not want to create any more States.
If this be so, why did the. AFPFL Government ever appoint the Sir Ba U Commission? As a result of the appointment of this Commission, Arakan has now been whipped up into a ferment. The Arakanese people have nearly gone mad over the idea of getting a State. One must look at it also from the historical and nationalistic point of view; an Arakan State means the running of Arakan by Arakanese, namely, by persons who know the mentality and conditions of the Arakanese people.
The Arakanese people now understand what it is to be a State. The powers of a State are enumerated in the Constitution of the Union of Burma. The State will have its own State Services and its own State Public Service Commission. It will have an Arakan Affairs Council and its own State Ministers, and under them there will be its own Commissioner, Deputy Commissioners and DSPs. No more will these officers be the nominees of the Govt, of Rangoon. This alone, in my mind, should be a sufficient reason for the Arakanese wanting an Arakan State.
Law and Order, the Administration of Justice, the Police, Education, Health, Communications, Agricultural loans, etc.. will be State subjects. That is good enough. These are the nation-building subjects. The face of Arakan and the Arakanese could be changed in a generation if Arakan were made a State.
Take, for example, the matter of teaching English in Schools. At present English can be taught in State Schools only from the 5th Standard. If Arakan were a State we could pass an order that English will be taught from the 1st Standard or even from the Kindergarten. We could also arrange that English be taught in Arakan by people who know English well.
 In a nutshell, it is better in every way to have an Arakan State than for Arakan to be run as at present from Rangoon by persons who know scarcely anything about Arakan or who have scarcely heard of Arakan.

Federalism
In the debate on the Thursday before the Non-Confidence Motion, U Nu said that having constituent States weakened a country. I do not know whether U Nu was talking with his tongue in his cheek. Having a Union means having Constituent States and this is called Federalism, and our Constitution in Section 1 says that Burma shall be called "The Union of Burma",
It is well known that Federalism is a device for bringing together and satisfying the different peoples of a country. Federalism is the strength of the United States of America where they have 48 States. Federalism is also the strength of the USSR where they have 16 States plus, for the less advanced peoples, some Regional Autonomy Areas and a few National Areas.
The majority of Governments in the world are Federal Governments. The greatest example of Federalism is Switzerland, a country not bigger than Arakan. There are three different races in Switzerland, speaking French, German and Italian, yet by having Federalism in Switzerland, every race is satisfied. Federalism is well known to strengthen a country, and not weaken it as U Nu wishes to argue.
Just as it is true that asking for a new State without rhyme or reason is bad, U Nu and his Cabinet should know that in cases where conditions for the formation of a new State are fulfilled, the refusal to form such a new State can adversely affect the unity of Burma. This is a matter which those who take a long view and have the prosperity of the Union of Burma at heart should carefully remember.
Regarding Bogyoke Aung San's formula, it cannot be denied that Arakan conforms to all the four conditions, namely, it has its own historical background, it has its own natural boundaries, it is an economic entity and has its own culture, language and customs. Whoever is denying Arakan a State is just trying to weaken the strength of, and break up, the Union of Burma.
When the Sir Ba U Commission was inaugurated in October 1948, U Nu made a speech entitled "Satisfaction of all Nationals" which is reported at page 156 of "Towards Peace and Democracy" by Thakin Nu. The speech is so important (tliat)I am reproducing it here in full:
"Mr. Chairman End Members or the Commission, — If I am asked to make a single remark today at this hour, in this room, I would make this request, " Please explore the means and ways of satisfying, without hindrance, all the legitimate aspirations of Mon, Karen and Arakanese nationals.
"I am not saying this rashly; To have ample reasons for it. Let us first turn over the pages of World History by way of clarification and we will see that the history of the world has one dominating factor towering above all others. This is no other than the fact that the countries in which people are united become World powers, whereas the countries in which the people are disunited have receded to the background in the World's line-up.
"I do not deny that manpower and sound economy are essential prerequisites to make a country a first class power. But I would like to remind the members that however strong a country may be in respect of manpower and economy, it can never become a world power if it is bereft of national unity.
"if it was true that manpower and national economy were the only factors to turn a country into a world power, India would then be in a better position than Great Britain, and China more favourable than Japan for supremacy. India is endowed with greater manpower and vaster national resources than Great Britain. China likewise, is more favoured in these respects than Japan. For all these advantages, India, far from attaining world supremacy, had fallen low under Great Britain, because she did not possess a solid national unity as Great Britain did.
"We see similar instance in China. She enjoys far greater man-power and vaster national resources (tlian) Japan, but lack of national solidarity had made her a vassal of Japan for a considerable length of time.
"It is, therefore, up to all of us: Shans, Chins, Kacnins, Karens, Karennis, Mons, Burmans and other indigenous races of the Union of Burma, to benefit by these great lessons of history which should serve as beacon lights in our endeavour, in all possible ways to establish national unity. To revert to our Burmese history, it will be observed that national unity had been achieved only thrice so far: in the reigns of Anawrahta, Bayinnaung and Alaungpaya. But the unity thus achieved had not been built up on firm foundations, but on personal considerations. On the demise of that particular personage, on whom the whole fabric was built, the transitory unity crumbled like a house of cards.
"In our task of building up this national solidarity which is the life blood of the Union of Burma, this great lesson of Burmese history should serve as a constant reminder.
"What then is the firm foundation on which the national unity should be built? To put it in a nutshell, the firm foundation is no other than the satisfaction of all nationals. So long as this satisfaction exists, even the King of Devas cannot break up this national unity. If there is no satisfaction, we need not take the trouble of going up to the imperialists, the exploiters and the enemies of the Union to find the accused for the disruption of national solidarity, but this lack of satisfaction itself will be the accused No.l for the disruption of our national unity.”
"Mr. Chairman, and members of the Commission, please allow me to explain a little on what I mean by this satisfaction. To put it briefly, satisfaction is r.oie other than the conviction by each national group that it is receiving fair and just treatment in the hands of others.
"Mere lip service cannot give satisfaction; it must be implemented by deeds. It seems to me that the principal task of this Commission is no other than the exploration of means by which we can show our goodwill to our fraternal communities like Mons, Karens and Arakanese not merely by words but by deeds.
"To be candid, the statesmanship of our national leaders is now being put to a severe test at present, more than in any other period of history. We all must give the answer (to the world whether we are really fit for independence or merely fit for servitude. We all will have to show to the world whether we are capable of uniting all the indigenous peoples of the Union and giving them full human rights anu enabling them to live a full life or we merely the disruptors of the Union who plunge the country back into servitude.
"This test will enable us to show whether we are capable of making the whole country flow with milk and honey or with blood. My only wish it that our leaders will stand the test well and show to the 'world that we are fit for independence. It is my fervent hope that our leaders will be capable of achieving national unity as a result of which seventeen million people comprising Shans, Chins, Kachins, Karens, Karennis, Mons and Burmese will live a full life. Let me conclude by expressing my fond hope that our leaders may be capable of raining our country with milk and honey instead of with blood." In regard to Arakan, the Sir Ba U Commission came to Akyab once in July 1950. And that was all. When it submitted a report a few months later, it recommended a State for the Karens inspite of the fact that they satisfied only one of the four conditions of Bogyoke Aung San's formula, but regarding Arakan, the Commission said it had not had the opportunity to study the problem and recommended that a small Committee be appointed to go into the question. Because of the Sir Ba U Commission and the grant of a State to the Karens, the Arakanese people have come to fever pitch about an Arakan State. And the flame was fanned in February 1956 on the occasion of the moving in Parliament of the Arakan State Bill by U Ba Myaing when Minister Bo Khin Maung Gale told us to try and secure at the General Election a quarter of the seats in Parliament with the grant of an Arakan State as the main platform.”

Boastful Challenge
The Arakan National United Organisation knew full well that 95 percent of the voters in Akyab District leaving out Buthidaung and Maungdaw, 90 per cent of the voters of Kyaukpyu District and 85 per cent of the voters of the Sandoway District were in favour of an Arakan State. It could not therefore understand this boastful challenge of Bo Khin Maung
Gale. It was to realize only later.
 It was all very well for U Nu to say publicly in Rangoon that there would he free and fair elections and that they would all be held simultaneously at the end of April 1956. I still cannot say whether U Nu shouted this aloud from the housetops with his tongue in his cheek. Or was he so ignorant of all the preparations that were being made by the AFPFL to win in every constituency? In spite of the AFPFL being so hated all over Burma the final predictions were that the AFPFL would win all except about 15. In Arakan, the non-Arakanese Government Servants got into their stride to win the elections for the AFPFL.
First of all, the Electoral rolls were tampered with in that lots of voters whom the AFPFL knew would definitely vote for the ANUO were left out. In my own constituency about 5,000 Buddhist voters in one area were left out.
 Secondly were the use of the armed forces, the UMP and the Pyusawhtis to intimidate voters to vote for the AFPFL and to prevent voters from voting for the ANUO. Thirdly, wherever it was quite sure that the AFPFL would lose, the elections were postponed.
 In two of the constituencies, one in Kyaukpyu and one in Sandoway District, there was the action unparalleled in the world of voting in half the constituency, saying that the other half was under the insurgents.
Then in Sandoway, no sooner had U Lwin, then MP, filed his nomination papers than he was falsely arrested as implicated in a murder case. After the voting was over, he was released from jail.
After repeated postponements, some for 5 or 6 occasions for no rhyme or reason except that the AFPFL would surely lose, some of the elections were finally held between January and June 1957.
It would seem that in view of the illegal and corrupt actions of the AFPFL, they would have won all the elections. No, the Arakanese people overcame all the illegal tactics and came in their thousands in face of all danger to vote for an Arakan State, to vote for the ANUO.
There are now three Election Petitions pending trial, for the Taungup, Kyauktaw and Ramree constituencies. In Taungup, some of the allegations are that there was treating of voters, the complete prevention of voters of a whole area from coming to Taungup to vote by the seizure of all transport by the UMP, and the intimidation in other localities against voting for the ANUO.
In Kyauktaw, some of the allegations are that there was treating of voters and the use to the fullest extent of the Security Forces to intimidate the voters to vote for the AFPFL or to prevent the voters from coming to vote for the ANUO.
In Ramree, some of the allegations are that all the Polling Booths were kept in the town and the UMP kept firing from 4 a.m. to 5 p.m. in order to prevent the voters from voting for U Ba Myaing.

In the Myebon Constituency, the election was held in two halves, one in April 1956 and the other' in April 1957. The ANUO candidate, the reigning MP, U Ba Pru, was leading in the April 1956 voting. When it came to April 1957, when voting was to be in the An Township, the AFPFL put in the Pyusawhtis who prevented U Ba Pru and every one of his workers from entering the area. U Ba Pru protested in every direction but in vain. It was in this connection that U Hla Tun Phyu and myself went to interview Deputy Prime Minister U Kyaw Nyein. But everything was fruitless, and U Ba Pru was so disgusted that he issued a manifesto saying he was disgusted that he was withdrawing from the election.
In respect of Sandoway South Election, U Lwin had been released a year eariier after the voting in the first half had finished. But when voting in ihe Gwa Township in the second half was eventually to be held in April 1957 after repeated adjournments, what the authorities did was to place all the Polling Booths in Sandoway Town at a distance of about 60 to 80 miles from where the voters resided. U Lwin protested but in vain, and he also finally withdrew from the contest after writing to the newspapers in protest.

Fed Up
The Arakanese are absolutely fed up with the way the AFPFL Government has conducted the Elections. There was a terrible hue and cry in Burma Proper about the way the Elections had been rigged at the General Election of 1951, but the Government did not have the Security Forces and other means to rig them in Arakan in 1951, and thus were returned to Parliament a large number of Arakanese MPs who defeated the AFPFL candidates. The Arakanese MPs who were returned in opposition to the AFPFL formed the Independent Arakanese Parliamentary Group. It was later that the Arakan National United Organisation was born.
 It is however very significant that the same dirty tactics as were used in Burma Proper to win the elections in 1951 were used in Arakan in 1956 and 1957. It is the same old shameless technique of using intimidation and duress on the poor ignorant Arakanese of the rural areas. If the AFPFL cannot be checked in the use of these techniques, it is quite clear that they will be in power in Burma and Arakan for the next 100 years.
It is quite clear therefore that in the demand for an Arakan State and the possible consequent Plebiscite in Arakan, the Arakanese people can never agree to having voting with the Security Forces rampant in Arakan.
In fact, nothing can now satisfy them except voting under the auspices of an Independent Agency. The AFPFL aver that the Arakanese do not want an Arakan State. The ANUO avers that the Arakanese do. This can only be decided by a free and fair  [referendum] lebiscite. Is the AFPFL afraid to have voting under the auspices of an Independent Agency, say, the United Nations? Nothing short of an Independent Agency will satisfy the Arakanese leaders. Or else the AFPFL, the past masters of every trick to win an election, will surely win.
Lastly, let us consider some political trends in Arakan. I have mentioned the political ferment caused by the actions of the AFPFL Government. But the people of Arakan are very frustrated, and frustration is always a bad thing. The ANUO stands solidly for an Arakan State within the Union of Burma, but there are already certain elements, both underground and above ground, who are thinking in terms of, and openly advocating, a Sovereign Independent State. In assessing [tliis], please always try and remember the historical background of Arakan.
This reminds me of the previous attitude of the British Government in regard to Burma. Sir Winston Churchill was earnestly urged on many occasions during the War to declare to the people of Burma that after a definite period of years, say 7 or 5 or 3 years, after the termination of the War, Burma would be given Home Rule within the British Commonwealth and that in the meantime Britain would rehabilitate Burma to the best of her ability. As in the case of the Philippines where America made such a declaration, Burma might have been satisfied, to get Home Rule, say 3 years after the War. But what happened? Sir Winston Churchill refused to make the declaration. And the final result? Burma left the Commonwealth within 2 1/2 years of cessation of hostilities.
 Let met therefore appeal to the AFPFL Government to exercise statesmanship and grant a state to Arakan immediately.

THE PYE DAW THA PRESS.
 No. 31, Dogonthiri Street,
KYAUKMYAUNG.